ماجرای تصویب قطعنامه آمریکا درباره حضور نیروهای بینالمللی در غزه چیست؟
رویداد۲۴ | شورای امنیت سازمان ملل متحد شامگاه دوشنبه قطعنامه پیشنهادی ایالات متحده درباره غزه را با ۱۳ رأی موافق و دو رأی ممتنع از سوی روسیه و چین به تصویب رساند. این قطعنامه که بخش مهمی از طرح جدید دونالد ترامپ برای آینده غزه محسوب میشود، راه را برای تشکیل یک نیروی بینالمللی و ایجاد سازوکاری انتقالی برای اداره این منطقه هموار میکند.
در این جلسه هیچ کشوری از حق وتو استفاده نکرد و متن پیشنهادی آمریکا بدون اصلاحات عمده به تصویب رسید.
دونالد ترامپ در واکنش به تصویب این طرح، در پستی که در شبکه اجتماعی خود منتشر کرد گفت: «این قطعنامه که هیئت صلح را به رسمیت میشناسد و تأیید میکند و من ریاست آن را بر عهده خواهم داشت... به عنوان یکی از بزرگترین تأییدیهها در تاریخ سازمان ملل ثبت خواهد شد و به صلح بیشتر در سراسر جهان منجر خواهد شد.»
مفاد کلیدی قطعنامه آمریکا درباره غزه
این قطعنامه چند محور اصلی دارد؛ استقرار یک «نیروی بینالمللی تثبیتکننده» برای امنیت مرزی غزه، همکاری این نیرو با اسرائیل و مصر و همچنین پلیس تازهآموزشدیده فلسطینی، تشکیل «هیئت صلح» بهعنوان ساختار حکمرانی انتقالی تا پایان سال ۲۰۲۷، و اشاره مشروط به مسیر تشکیل دولت فلسطینی در آینده.
بیشتر بخوانید: هشدار حماس درباره تشدید فاجعه انسانی در نوار غزه
در متن قطعنامه آمده است که پس از اجرای اصلاحات خواستهشده از تشکیلات خودگردان و آغاز بازسازی غزه، «ممکن است شرایط برای تعیین سرنوشت فلسطینیها و تشکیل دولت فلسطین فراهم شود»؛ بندی که اسرائیل بهصراحت با آن مخالفت کرده است.
دنی دانون، سفیر اسرائیل در سازمان ملل، پیش از رأیگیری گفت: «این قطعنامه اطمینان میدهد که حماس دیگر تهدیدی برای اسرائیل نخواهد بود.»
مخالفت شدید حماس با قطعنامه آمریکا
حماس به شدت با این طرح مخالفت کرده و آن را ناقض حقوق سیاسی و انسانی فلسطینیها میداند. این گروه در بیانیهای اعلام کرد: «این قطعنامه یک مکانیسم قیمومیت بینالمللی را بر نوار غزه تحمیل میکند که مردم ما و جناحهای آن آن را رد میکنند.»
حماس همچنین هشدار داد استقرار نیروی بینالمللی «آن را از بیطرفی محروم میکند و به طرفی از درگیری به نفع اشغالگران تبدیل میکند.» این گروه تأکید کرده است هر نیروی بینالمللی تنها باید در مرزها و برای نظارت بر آتشبس مستقر شود.
واکنشهای جهانی و تلاش آمریکا برای جلب حمایت منطقهای
ایالات متحده توانست حمایت چند کشور عربی و اسلامی از جمله قطر، مصر، امارات، عربستان سعودی، اندونزی، پاکستان، اردن و ترکیه را به صورت بیانیهای مشترک کسب کند.
با این حال، روسیه با انتقاد از طرح آمریکا، پیشنویس رقیبی ارائه کرده است. واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل، قطعنامه آمریکا را «غیرشفاف» توصیف کرد و گفت: «در عمل، به اعضای شورای امنیت فرصت کافی برای انجام کاری با حسن نیت داده نشد.»
روسیه قرار است پیشنویس خود را برای رأیگیری دیگری مطرح کند؛ متنی که بر «تعهد قاطع به راهحل دوکشوری» تأکید دارد، اما هنوز به سازوکار نیروی بینالمللی یا هیئت صلح ورود نمیکند.
اظهارات نماینده آمریکا: «غزه جهنم شده است»
نماینده آمریکا در شورای امنیت در سخنرانیاش گفت: «غزه در دو سال گذشته به جهنمی روی زمین تبدیل شده است. گرسنگی در غزه شایع است و امیدواری شکننده وجود دارد.»
او افزود: «پیشنویس قطعنامهای که ارائه میدهیم، بر اساس طرح رئیسجمهور ترامپ درباره غزه است و تضمینکننده آتشبس خواهد بود.»
وی همچنین گفت: «تعلل در تصمیمگیری درباره غزه، جان انسانها را تهدید میکند. رأی مثبت به این قطعنامه پیامی به مادران در غزه و اسرائیل است که ما آنان را فراموش نخواهیم کرد.»
قطعنامه روسیه؛ گزینهای متفاوت روی میز
متن پیشنهادی روسیه که قرار است جداگانه بررسی شود از شورای امنیت میخواهد از راهحل دوکشوری حمایت قاطع داشته باشد. این طرح برخلاف سند آمریکا، فعلاً اشارهای به تشکیل شورای صلح یا استقرار نیروی بینالمللی نمیکند و از دبیرکل سازمان ملل میخواهد «گزینههایی» در این خصوص ارائه دهد.
واکنش ترامپ پس از تصویب قطعنامه
دونالد ترامپ پس از تصویب قطعنامه در پیامی طولانی در شبکه اجتماعی خود نوشت: «تبریک به جهان بابت رأی شگفتانگیز شورای امنیت... این تصمیم به عنوان یکی از بزرگترین تأییدها در تاریخ سازمان ملل ثبت خواهد شد و صلح بیشتری را در سراسر جهان گسترش خواهد داد.»
او از کشورهای عضو شورای امنیت و همچنین قطر، مصر، امارات، عربستان سعودی، اندونزی، ترکیه و اردن به خاطر حمایت از این طرح تشکر کرد و وعده داد «اعضای بورد صلح و اعلانهای مهم دیگر» بهزودی معرفی خواهند شد.
تصویب نهایی با ۱۳ رأی موافق
در نهایت، ۱۳ کشور عضو شورای امنیت به این پیشنویس رأی مثبت دادند و چین و روسیه رأی ممتنع دادند. به گفته یکی از خبرنگاران آکسیوس: «شورای امنیت سازمان ملل پیشنویس قطعنامه آمریکا برای ایجاد نیروی بینالمللی در غزه را تصویب کرد؛ ۱۳ کشور به آن رأی موافق دادند.»
این قطعنامه اکنون مسیر جدیدی در معادلات غزه ترسیم میکند؛ مسیری که هنوز با مخالفتهای جدی روبهرو است و آینده اجرای آن در هالهای از ابهام قرار دارد.
