مشخصات جنگنده تجاس ساخت نیروی هوایی هند
رویداد۲۴| حسین فلاحی: روز جمعه یک جت جنگنده تجاس (Tejas)، نیروی هوایی هند (IAF) در نمایشگاه هوایی دبی ۲۰۲۵ سقوط کرد و خلبان آن کشته شد.
نیروی هوایی هن این حادثه و مرگ خلبان را تأیید کرد و گفت که در این حادثه خلبان بر اثر جراحات شدید جانش را از دست داده است. در ۲۴ سال پرواز، این دومین باری است که یک هواپیمای تجاس سقوط میکند. اولین سقوط در ماه مارس سال گذشته در جایسالمر گزارش شد. سال گذشته (۲۰۲۴) اولین سقوط در ۲۳ سال تاریخ تجاس رخ داد.
تجاس اولین حضور خود را در خط مقدم در سال ۲۰۱۶ تجربه کرد، زمانی که اسکادران شماره ۴۵ نیروی هوایی هند، معروف به خنجرهای پرنده، اولین واحدی بود که این جت جنگنده را به خدمت گرفت. اولین پرواز آزمایشی هواپیمای اثباتگر فناوری-۱ (TD-۱) در سال ۲۰۰۱ انجام شد. سالها بعد در سال ۲۰۱۶، اولین پرواز هواپیمای تجاس تولید سری دوم (SP۲) با پیکربندی مجوز عملیاتی اولیه (IOC) انجام شد.
جت تجاس چیست؟
تجاس، یک جنگنده چندمنظوره نسل ۴.۵ است که به طور مشترک توسط شرکت هوانوردی هندوستان (HAL) و آژانس توسعه هوانوردی (ADA) برای نیروی هوایی هند توسعه داده شده است. این جنگنده یک هواپیمای جنگی سبک تک موتوره است که قابلیت پرواز و انجام عملیات در همه شرایط آب و هوایی را دارد.
طراحی تجاس
تجاس نیروی هوایی هند مجهز به طراحی بال دلتای مرکب بدون دم با پایداری استاتیکی است که مانورپذیری و چابکی آن را افزایش میدهد. تجاس با وجود آنکه از موتور خارجی بهره میبرد اولین هواپیمای جنگنده ساخت داخل هند است. تجاس دومین هواپیمای جنگی جت است که توسط هال پس از HF-۲۴ Marut توسعه داده شده است. این هواپیما دارای دو نوع است که شامل مارک ۱ و نوع ۱ A است. تجاس نوع ۱A به عنوان مدرنترین و ارتقا یافتهترین نسخه هواپیمای تجاس در نظر گرفته میشود.
بیشتر بخوانید: مشخصات ماروت؛ جنگنده-بمبافکن مافوق صوت هند
قابلیت جنگنده تجاس
این جنگنده برای انجام ماموریتهای تهاجمی هوایی طراحی شده و جایگزین ناوگان بازنشسته MiG-۲۱ برای نبرد نزدیک و عملیات حمله زمینی است. نکته قابل توجه این است که این هواپیما قادر به انجام عملیات دریایی نیز میباشد. هال تجاس قادر به انجام چندین وظیفه از جمله رهگیری هوایی هواپیماهای دشمن، حملات هوا به سطح و عملیات ضد کشتیرانی است که آن را به یک جت جنگنده ایدهآل تبدیل میکند.
جنگنده تجاس نیروی هوایی هند از ترکیبی از آلیاژهای آلومینیوم-لیتیوم، آلیاژهای تیتانیوم و مواد کامپوزیتی پیشرفته فیبر کربن ساخته شده است که آن را به یک هواپیمای سبک تبدیل کرده و بنابراین مانور آن را در شرایط دشوار آسان میکند. مواد کامپوزیتی ۴۵٪ از وزن بدنه و ۹۰٪ از سطح آن را تشکیل میدهند و آن را به یکی از سبکترین هواپیماهای معاصر تبدیل میکنند. همچنین کوچکترین هواپیمای جنگی مافوق صوت در کلاس خود است.
تسلیحات تجاس
این هواپیما به ۹ نقطه سخت خارجی بر روی بالها و بدنه برای حمل تجهیزات و سلاحهای مختلف مجهز شده است. تجاس نوع مارک ۱A دارای مخازن بال و بدنه و همچنین یک کاوشگر سوختگیری حین پرواز در سمت راست جلو برای سوختگیری هوا به هوا است. این جنگنده میتواند مخازن با ظرفیت حداکثر ۴۰۰۰ لیتر را بر روی هاردپوینتهای بال داخلی و میانی و خط مرکزی بدنه حمل کند.
جت جنگنده تجاس مجهز به یک مجموعه سلاحهای همه کاره است. این جت با موشکهای هوا به هوای برد فراتر از دید I-Derby ER و Astra و همچنین موشکهای برد کوتاه از جمله R-۷۳، Python-۵ و ASRAAM عرضه میشود. هال تجاس همچنین دارای یک کاوشگر سوختگیری هوایی است که در سمت راست بدنه جلویی نصب شده است.
تجهیزات تجاس
این جنگنده هندی مجهز به رادار آرایه اسکن الکترونیکی فعال (AESA)، مجموعه جنگ الکترونیک (شامل هشدار راداری و اخلالگر خودایمنی)، ژنراتور نقشه دیجیتال (DMG)، نمایشگرهای چندمنظوره هوشمند (SMFD)، فرستنده ترکیبی (CIT) و ارتفاعسنج رادیویی پیشرفته است.
موتور تجاس
جنگنده تجاس هند از یک موتور GE F۴۰۴-IN۲۰ بهره میبرد که نیروی رانش موتور ۸۵ کیلونیوتن را ایجاد میکند.
مشخصات فنی کلی تجاس
- نوع: جنگنده سبک چند منظوره
- کشور طراح: هند
- شرکت سازنده: شرکت هوانوردی هندوستان (HAL) و آژانس توسعه هوانوردی (ADA)
- طول: ۱۳.۲ متر
- طول بال: ۸.۲ متر
- ارتفاع: ۴.۴ متر
- حداکثر وزن برخاست: ۱۳۵۰۰ کیلوگرم
- موتور: GE F ۴۰۴-IN ۲۰
- نیروی رانش موتور (A/B): ۸۵ کیلونیوتن
- حداکثر سرعت: ۱.۶ ماخ
- سقف پرواز: ۵۰۰۰۰ فوت
- تعداد نقاط سخت: ۹
