حمله بعدی اسرائیل به ایران با هدف رژیم چنج! | ایران سوریه می شود؟

رویداد ۲۴ | در پی انتشار گزارشی از شبکه انبیسی نیوز آمریکا که از تلاش بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، برای متقاعد کردن دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، به حمله دوباره به خاک ایران خبر داده بود، گمانهزنیها درباره احتمال آغاز یک جنگ جدید در منطقه افزایش داده است.
احمد زیدآبادی، فعال سیاسی اصلاح طلب، اما با نگرشی تردیدآمیز به این گزارش نگاه میکند. او معتقد است که روایت انبیسی نیوز تا حدی اغراقآمیز است و با واقعیتهای میدانی و سیاسی منطقه همخوانی ندارد. زیدآبادی در گفتوگو با خبرنگار ما گفت: «به نظر من این روایت تا حدی اغراقآمیز است و با فضای کنونی منطقه همخوانی ندارد. بعید میدانم ترامپ با حملهای مشابه جنگ ۱۲ روزه موافقت کند، چرا که چنین اقدامی در عمل به ادامه همان جنگ قبلی منجر میشود.»
پیامدهای احتمالی یک جنگ تازه
زیدآبادی با تاکید بر پیامدهای احتمالی یک درگیری تازه افزود: «اگر جنگ احتمالی حول محور منابع موشکی یا هستهای ایران تعریف شود، عملاً ادامه درگیری پیشین خواهد بود؛ جنگی فرسایشی که میتواند تا مدت نامحدود ادامه پیدا کند و در نهایت به اقدامی بیهوده تبدیل شود.» زیدآبادی این نکته را مطرح میکند که در چنین شرایطی نه تنها منطقه آسیای غربی با بیثباتی بیشتری مواجه خواهد شد، بلکه تمامی طرفهای ذینفع نیز درگیر یک معادله پیچیده و بدون خروجی مشخص خواهند شد.
سیاست «رژیمچنج»؛ رویا یا واقعیت؟
این تحلیلگر سیاسی با بررسی سناریوهای متفاوت، به نقش سیاست «رژیمچنج» اشاره کرده و میگوید: «اگر قرار باشد جنگ تازهای شکل بگیرد، به نظر من ناگزیر باید با یک سیاست رژیمچنج همراه باشد. اما چنین سیاستی بدون وجود یک آلترناتیو معتبر که بتواند نظم را حفظ کرده و مانع بیثباتی شود، عملاً غیرقابل اجراست؛ و در حال حاضر چنین آلترناتیوی وجود ندارد.»
بسیاری از چهرههای تندرو در آمریکا، از جمله مایک پمپئو، وزیر خارجه پیشین و همفکرانش، بر وجود چنین آلترناتیوی تأکید دارند و معتقدند که بدون آن، هرگونه اقدام نظامی علیه ایران میتواند نتایج فاجعهباری در پی داشته باشد. با این حال، زیدآبادی درباره ایده آلترناتیو پیشنهادی این گروهها به سازمان مجاهدین خلق اشاره میکند و میگوید: «تصور اینکه این جریان بتواند نقش یک آلترناتیو واقعی را ایفا کند، بسیار دشوار است».
درسهایی از سوریه: آیا سناریوهای مشابه برای ایران ممکن است؟
زیدآبادی همچنین تجربه تحولات سوریه را به عنوان نمونهای از سناریوهای موازی و غیرمنتظره مطرح میکند. او توضیح میدهد: «تجربههایی مانند روی کار آمدن احمد الشرع و جبهه النصره در سوریه نشان میدهد که ممکن است سناریوهای غیرمنتظره طراحی شود، اما تعمیم چنین الگوهایی به ایران، چندان هم ساده نخواهد بود.» این اظهارات نشان میدهد که تحلیلگران سیاسی داخلی با دقت به تفاوتهای سیاسی، اجتماعی و امنیتی دو کشور نگاه میکنند و هشدار میدهند که پیشبینی یک جنگ تازه تنها بر اساس گزارشهای رسانهای خارجی، میتواند تصویری غیرواقعی از شرایط منطقه ارائه دهد.
گزارش انبیسی نیوز اگرچه توجه جهانی را به خود جلب کرده، اما زیدآبادی معتقد است که در عمل، احتمال عملیاتی شدن چنین طرحی پایین است. او میگوید: «ترامپ و تیمهای همراهش بعید است با حملهای مشابه جنگ ۱۲ روزه موافقت کنند. جنگ تازهای بدون برنامهای روشن و بدون حمایت کامل متحدان منطقهای و بینالمللی، صرفاً منطقه را درگیر یک بحران فرسایشی دیگر میکند.»
علی رغم بازتاب گسترده گزارش شبکه انبیسی نیوز مبنی بر افزایش نگرانیها پیرامون احتمال جنگ تازه علیه ایران احمد زیدآبادی، چنین سناریویی را دستکم در کوتاهمدت غیرواقعبینانه میدانند. او با اشاره به محدودیتهای عملی سیاست «رژیمچنج»، نبود آلترناتیو معتبر و تجربههای منطقهای مانند سوریه، تأکید میکند که وقوع جنگ تازه بدون برنامهریزی دقیق و درک صحیح از شرایط سیاسی ایران، بهاحتمال زیاد نتیجهای جز بیثباتی بیشتر نخواهد داشت.
واقعیت این است که پیچیدگی سیاستهای منطقهای و داخلی ایران، امکان وقوع درگیریهای نظامی ناگهانی را رد نمی کند اما هرگونه تحلیل درباره آینده منطقه باید با دقت و توجه به واقعیتهای میدانی، اجتماعی و سیاسی انجام شود.قیاس مکرر سوریه و ایران بیش از این که مبنای شناختی درستی داشته باشد بیشتر برای تهدید فضای روانی ایران قابل استفاده است.



ایران بدتر از سوریه شده فعلا


