اگر مدیر دولتی از قوه قضاییه بترسد با رانت خواران وارد معامله نمی شود/ هر دو جریان چپ و راست به شکلی دچار فساد هستند/ پرچم عدالت را زمین گذاشتیم/ امروز بحث بستن تنگه ها مطرح می شود، اما از تنگه احد غافل شده ایم!

رویداد۲۴اگرچه مبارزه با فساد به خصوص فساد اقتصادی و همچنین مجازات مفسدین، این روزها یکی از مهم ترین خواسته های افکار عمومی و رسانه هاست؛ اما باید پرسید ما که داعیه دار حکومت اسلامی هستیم، چطور به نقطه ای رسیدیم که امروز فراگیری فساد و نگرانی از نهادینه شدن آن به دغدغه مردم، رسانه ها و روزنامه نگاران تبدیل شده است؟!
شفقنا در میزگردی با حضور «مهدی رحمانیان صاحب امتیاز و مدیر مسئول روزنامه شرق»، «محمدعلی نادعلی زاده مدیرمسئول جماران» و «علی یوسف پور صاحب امتیاز روزنامه سیاست روز» چالش های امروز و فردای کشور و رسانه ها در پدیده فساد و مبارزه با آن را به بحث و بررسی قرار داد.
یوسف پور علی رغم انتقاد از آیت الله هاشمی رفسنجانی و حمایت از سلامت اقتصادی مهندس میرحسین موسوی و تأکید بر اینکه باید درباره احمدی نژاد منصفانه قضاوت کرد؛ گفت: مثلث مدیران و کارشناسان دولتی که اهل زد و بند هستند و ویژه خواران و رانت خوران این سیستم و در بُعد دیگر دستگاه قضا به جریان در گردش فساد دولتی کمک می کنند. تا این سه بخش مثلث در کنار هم قرار نگیرند و با هم پیوند نخورند فسادی شکل نمی گیرد اگر مدیر دولتی از قوه قضاییه بترسد با رانت خواران وارد معامله نمی شود. اگر دولت خصوصی شود پایه اصلی این مثلث از بین می رود. از طرفی قوه قضاییه باید در این ماجرا برخورد قاطعی از خود نشان دهد. با تمام این مشکلات در موارد برملا شده از فساد، نقش رسانه بی بدیل است.
رحمانیان ضمن تأکید بر اینکه نباید به مسایلی همچون فساد جناحی نگریست، اظهار کرد: اگر کسی ادعا کند یکی از این دو جریان (اصلاح طلب و اصولگرا) پاکیزه است در خوشبینانه ترین شکل نا آگاهی فرد را نشان می دهد. فساد در جامعه ما وسعت بزرگی پیدا کرده است. معضل اساسی کشور ما در دو امر از یک سو مدیریت و از سوی دیگر فساد نهادینه شده توسط همین مدیران است. در دولتی که شخصی سالم مانند مهندس موسوی رییس آن بود فساد وجود داشت، اما سیستماتیک نبود. در دولت آقای هاشمی این فساد افزایش پیدا کرد و در دولت احمدی نژاد نهادینه شد. اکنون فسادی که در دولت آقای روحانی وجود دارد، بدتر از دولت احمدی نژاد است. اما فارغ از بحث های سیاسی، ما باید گفت وگو در تمام سطوح را مبنا قرار دهیم، اما متأسفانه در حال حاضر گفت وگو را در حاشیه قرار دادیم و همین مساله به کشور آسیب زده است.
نادعلی زاده معتقد است: فسادی که امروز موجبات نگرانی افکار عمومی را فراهم آورده نیز از جنس فسادی نیست که یک شبه ایجاد شده باشد بنابراین نمی توان صرفاً به نقش رسانه ها در افشاگری فساد پرداخت. باید کمی به عقب برگشت؛ حداقل بعد از انقلاب اسلامی اگر به درستی بر عهد و پیمان بین مردم و رهبری توجه و به شعارها و آرمانهای بلندی که در طول مبارزات منجر به پیروزی انقلاب اسلامی شد، عمل می شد، قطعا امروز در این نقطه قرار نگرفته بودیم.
ما درباره مفاهیم مهم زیاد حرف می زنیم ولی انقدر در رسیدگی به آنها عدم قاطعیت وجود دارد که آنها عادی می شوند و قبح مساله از بین می رود. رسانه ها در این زمینه هم کم توجهی کرده اند. یعنی نه مطالبه کردیم و نه اصرار بر عدالت اجتماعی داشتیم و نه خواهان برخورد قاطع شدیم و نه پرسیدیم چرا برخورد قاطعی نمی شود و زمانی که پرسیدیم جواب درستی نشنیدیم.
قرار بر این بود که حکومت اسلامی بنا بر اندیشه امام از شکل گیری قله های ثروت جلوگیری کند. امروز بحث بستن تنگه ها مطرح می شود درحالیکه ما از تنگه احد غافل شده ایم. تنگه احد پس از پیروزی انقلاب اسلامی، جلوگیری از شکل گیری قله های ثروت بود که عموما از همزیستی زر و زور و تزویر پدید می آیند. مسئولین خصوصا پس از دوران دفاع مقدس از تعدیل ثروت که مورد تاکید حضرت امام بود، غافل شدند.
* فساد در زمینه های مختلفی در سطح جامعه وجود داشته است ولی اخیرا به دلیل بروز و ظهور گسترده این موضوع بیشتر به آن پرداخته می شود. در شرایطی که اطلاع رسانی هر فسادی به خصوص در زمینه اقتصادی، نگرانی و حاشیه هایی را به همراه دارد، چه ضرورتی است که رسانه ها به مساله فساد وارد شوند؟
یوسف پور: ابتدا باید به منشا فساد بپردازیم و سپس درباره نقش رسانه ها صحبت کنیم. علت اصلی گسترش فساد در ایران دولتی بودن اقتصاد است. دولتی بودن نهادهای اقتصادی از اثر نقادانه رسانه ها بر عملکرد آنان می کاهد. اقتصاد دولتی همچون باتلاقی فساد را افزایش می دهد و زمینه ساز فساد کلان است. مثلث مدیران و کارشناسان دولتی که اهل زد و بند هستند و ویژه خواران و رانت خوران این سیستم و در بُعد دیگر دستگاه قضا به جریان در گردش فساد دولتی کمک می کنند. به طور مثال در یک نمونه پرونده زمین خواری به گفته قاضی پرونده، شخص مربوطه، زمینی را با متراژ بالا در نظر گرفته بود تا در طی ۱۸ مرحله دادرسی به هر مسئول مرتبطی دویست متر زمین بدهد و مشکل پرونده زمین خواری خود را حل کند. قاضی این پرونده عقیده داشت اگر این مورد رسانه ای شود، می توان در یکی از این مراحل جلوی کار را گرفت ولی اگر رسانه ای نشود این شخص به راحتی پیروز می شود. ما فکر می کردیم فساد مساله با تحقیق و تفحص حل شدنی است؛ ولی مفسدان در یک نقطه دیگر کار خود را از پیش می برند. از جمله معایب اقتصاد دولتی به جز ایجاد فساد می توان به ناکارآمدی در اقتصاد نیز اشاره کرد. بحث ساختار اقتصادی دولت یکی از بزرگترین موانع پیشرفت اقتصادی است. سال گذشته رتبه ایران در کسب کار به درجه ۱۲۴ نزول کرد.
علت اصلی گسترش فساد در ایران دولتی بودن اقتصاد است

درحالی که رقم بالایی از سرمایه در خانه های مردم است، اما دولت از مشکل کمبود نقدینگی حرف می زند. سیستم دولتی به سرمایه گذاران اجازه انجام کار نمی دهد. از طرفی تمام نهادهای کشور به طریقی به سیستم اقتصادی دولت وابسته می شود. وزارت فرهنگ و ارشاد در کارکرد خود متاثر از بودجه دولت است. صدا و سیما وابسته به بودجه دولت است و همچنین سایر نهادهای فرهنگی که به اقتصاد دولتی گره خورده اند و در چنین فضایی نمی توان یک خبرنگار فرهنگی در سطح بین المللی رشد داد. اما درباره نقش رسانه ها باید گفت تا امروز هر آنچه درباره مفاسد اقتصادی اعلام شده توسط رسانه ها بود. من مقاله ای دارم و نوشته ام دستگاه نظارتی همیشه از سیستم کشف فساد از رسانه ها عقب افتاده است. تا به حال حتی یک مورد کشف فساد توسط سازمان بازرسی یا دیوان محاسبات سراغ نداریم. این نهادها همیشه چند سالی از آگاهی رسانه ها عقب تر هستند. و تمام کشف ها به طور عمده توسط رسانه ها انجام می شود. ولی باید انتقادی به رسانه ها وارد کرد که این نقد نیز به وابستگی و حمایت قدرت از آنها اشاره دارد. معمولا مبارزه با فساد به صورت جناحی مطرح می شود. گروهی سکوت می کنند و گروهی دامن می زنند. این انتقاد به طور جدی به مطبوعات وارد است.
مبارزه با فساد به صورت جناحی مطرح می شود؛ گروهی سکوت می کنند و گروهی دامن می زنند

رحمانیان: مساله فساد موضوعی مربوط به امروز و دیروز نیست. این مشکل در سالهای اخیر گسترش پیدا کرده است. فساد همزاد بشر است. انسانها در مواجهه با مشکلات سعی می کنند از راه مساله وارد شوند و آنها را از میان بردارند. ولی وقتی از طریق درست موفق به حل مشکل نمی شوند از بیراهه به حل مساله ورود می کنند. متاسفانه با توسعه بشر فساد هم توسعه پیدا کرده است. فساد مثل ویروسی می ماند که در محیط های تاریک رشد می کند. فساد نیز تاریکخانه ها و اتاق های دَر بسته را برای رشد خود مناسب می داند. از طرفی همه آدم ها به یک اندازه استعداد فرشته شدن و دیو گشتن دارند. زمانی تقوا عنصر بازدارنده دیو شدن انسان بود، ولی هر چه جامعه گسترش پیدا کرد تقوا به تنهایی جلودار فساد نبود و لاجرم انسان باید مکانیسم هایی برای جلوگیری از فساد طراحی می کرد. فساد مختص کشور ما و کشورهایی مانند ما نیست، در همه نقاط دنیا دیده می شود ولی آن مکانیسم ها تا جایی که توانسته دست بشر را از یکه تازی کوتاه کرده و به نوعی ماشینی کردن ارتباطات از فساد جلوگیری کرده است. در این بین آزاد گذاشتن دست رسانه ها در مبارزه با فساد نقش بی بدیلی دارد. شاید مهم ترین ابزاری که بشر برای مبارزه با فساد کشف کرده همین رسانه است. به نظر من هنر رسانه این است که برای مسئولین اتاقک شیشه ای درست می کند و در این اتاقک فساد بسیار اندک می شود چون بشر این توانایی را دارد که در هر شرایطی کاری که قصد دارد را انجام دهد؛ به گفته نیروی انتظامی قفل اتومبیل از سرقت جلوگیری نمی کند، ولی می تواند وقت سارقین را تلف کند. در حقیقت قفل اتومبیل نه برای سارقین بلکه برای آدمهای سالم بازدارنده است تا آنها نیز وسوسه نشوند. من عقیده دارم که رسانه ها هنر جلوگیری و کاهش دادن فساد را در جهان داشتند. بحث واترگیت نمونه برجسته ای از فساد دولتی بود که بسیاری عقیده دارند آغازگر روزنامه نگاری تحقیقی بود و برخی دیگر معتقدند این شیوه از پیش بوده و با واترگیت اوج می گیرد. به نظر من برای اینکه رسانه ها نقش خود را در جامعه ایفا کنند نیازمند آزادی و سقف بلندی برای پرواز هستند تا زمانی که سقف رسانه ها کوتاه باشد، پرواز اهالی فساد در ارتفاع بلندتری خواهد بود. بنابراین اگر جامعه به این سمت حرکت کند ما نیز در کاهش دادن فساد موفق خواهیم بود. فساد به طور صددرصدی از بین نمی رود ولی کاهش چشمگیری دیده خواهد شد. مسئولین نباید رسانه ها را مزاحم خود بدانند و باید به آنها به چشم ناظر و چشم سوم و کمک دهنده نگاه کنند. همچنین نکته ای که جناب یوسف پور به درستی به آن اشاره داشتند. جناحی کردن فساد فقط عمق این مشکل را زیاد می کند و هیچ مبارزه ای با فساد صورت نمی گیرد و فساد زیر چتر این نگاه راه خود را پیش می گیرد و به مسیر خود ادامه می دهد. به نظر من فساد فقط دولتی نیست و عمق آن در بخش خصوصی نیز بالاست و باید مبارزه با آن در تمام بخش ها شروع شود و اگر رسانه ها آزاد باشند در این امر کمک کننده و یاری رسان خواهند بود. یونسکو نیز به شدت به این موضوع توجه داشته و دستور العمل آگاهانه ای را در رابطه با آزادی رسانه ها به کشورها فرستاده است.
فساد فقط دولتی نیست و عمق آن در بخش خصوصی نیز بالاست

* با وجود رسانه های وابسته حتی در شرایطی که آزادی عمل وجود داشته باشد، باز هم رسانه نمی تواند آنطور که باید و شاید به فساد بپردازد.
رحمانیان: همه رسانه ها وابسته نیستند و برخی دولتی هستند و برخی وابسته به بخش های عمومی و همه به سهم خود کار می کنند و در همین رسانه ها انسان های شریف و حرفه ای وجود دارند که اگر روزنه ای پیدا کنند کار خود را خواهند کرد. نمی توان ادعای وابستگی را برای تمام رسانه های داخلی مطرح کرد. من در مورد رسانه خودمان هم چنین عقیده ای دارم اگر چه در تعریف رسانه ای درون اردوگاه توصیف می شویم ولی وابسته نیستیم و تلاش می کنیم برخوردی صادقانه با مردم داشته باشیم. ما رسانه ای هستیم که هرگز دروغ نمی گوییم. “جز راست نباید گفت و هر راست نشاید گفت” شاید گاهی به دلیل مصالحی برخی از راست ها در مقطع زمانی خاصی گفته نشود ولی من همچنان عقیده دارم رسانه های مستقل، حرفه ای و مردمی داریم. ایران در این عرصه منابع انسانی موفقی دارد و از لحاظ تاریخی می تواند رسانه ای در تراز بین المللی داشته باشد. مشکل بزرگی که در این خصوص و در کشور ما وجود دارد مساله عدم انباشت تجربه است. ما به طور مدام با انقطاع تجربه مواجه هستیم و همین از تشکیل یک رسانه در تراز بین المللی جلوگیری کرده است. به طور مثال من از سال ۷۷ در روزنامه شرق کار در استان محروم سیستان و بلوچستان را به عنوان یک هفته نامه محلی شروع کردم آن روز نگاه من نگاهی منطقه ای بود ولی به سرعت به یک روزنامه سراسری رسیدیم اما در این مدت چهار بار روزنامه توقیف شد. خبرنگارانی که آمده اند و تجاربی اندوخته اند پراکنده می شوند. برخی کار رسانه را کنار گذاشتند و برخی از ایران رفتند و بعضی انگیزه های اولیه را در خود کشتند و ما مدام با تزریق نیروهای جدید روبرو شدیم این انقطاع تجربه به شما اجازه نمی دهد روزنامه یا در رتبه بین المللی باشید و بدرخشید. ما در چهارگوشه جهان نویسنده های بسیار معتبری داریم که در رسانه های دنیا قلم می زنند. با توجه به کشور قطر باید گفت این کشور را با ذره بین در نقشه جستجو می کنیم ولی تلویزیونی موفق و بین المللی راه اندازی کرده است درحالیکه نیروی انسانی آن کار را از خارج کشور خود وارد کرده است.
به طور مدام با انقطاع تجربه در رسانه ها مواجه هستیم

نادعلی زاده: فساد مثل هر پدیده چند وجهی دیگر باید با نگاهی کامل و جامع دیده شود. فسادی که امروز موجبات نگرانی افکار عمومی را فراهم آورده نیز از جنس فسادی نیست که یک شبه ایجاد شده باشد بنابراین نمی توان صرفاً به نقش رسانه ها در افشاگری فساد پرداخت.
باید پرسید ما چطور به نقطه ای رسیدیم که امروز فراگیری فساد و نگرانی از نهادینه شدن آن به دغدغه ی مردم، رسانه ها و روزنامه نگاران تبدیل شده است؟ باید کمی به عقب برگشت؛ حداقل بعد از انقلاب اسلامی اگر به درستی بر عهد و پیمان بین مردم و رهبری توجه و به شعارها و آرمانهای بلندی که در طول مبارزات منجر به پیروزی انقلاب اسلامی شد، عمل می شد، قطعا امروز در این نقطه قرار نگرفته بودیم.
فسادی که امروز موجبات نگرانی افکار عمومی را فراهم آورده یک شبه ایجاد نشده است

ببینید حضرت امام در وصیت نامه خود می فرمایند: من با جرأت مدعى هستم که ملت ایران و تودۀ میلیونى آن در عصر حاضر بهتر از ملت حجاز در عهد رسول‏اللّه‏ ـ صلى‏اللّه‏ علیه و آله ـ و کوفه و عراق در عهد امیرالمؤمنین و حسین بن على ـ صلوات اللّه‏ و سلامه علیهما ـ مى‏باشند. صحیفه امام – ج ۲۱ – وصیت نامه سیاسی – الهی امام خمینی(س)
واقعا در ابتدا باید پرسید که چه بر سر چنین ملتی آمده یا آورده اند که دغدغه و مساله اصلی اش رسوخ فساد و فراگیری فساد است؟!
حضرت امام به عنوان رهبر کبیر انقلاب اسلامی، ایجاد حکومت اسلامی را واجب می داند. در وصیت نامه امام آمده است: … و اما حکومت حق برای نفع مستضعفان و جلوگیری از ظلم و جور و اقامه عدالت اجتماعی، همان است که سلیمان بن داوود و پبامبر عظیم الشان اسلام – صلی الله و علیه و آله – و اوصیای بزرگوارش برای آن کوشش می کردند؛ از بزرگترین واجبات و اقامه آن از والاترین عبادات است… صحیفه امام – ج ۲۱ – صفحه ۴۰۶ و ۴۰۷
یا در فرازی دیگر از وصیت نامه امام به عنوان اصلی ترین تئوریسین این ایده می خوانیم: … پیغمبر اسلام (ص) تشکیل حکومت داد مثل سایر حکومت های جهان لکن با انگیزه بسط عدالت اجتماعی… صحیفه امام – ج ۲۱ – صفحه ۴۰۶
قرار بر این بود که حکومت اسلامی بنا بر اندیشه امام از شکل گیری قله های ثروت جلوگیری کند. امروز بحث بستن تنگه ها مطرح می شود درحالیکه ما از تنگه احد غافل شده ایم.
تنگه احد پس از پیروزی انقلاب اسلامی، جلوگیری از شکل گیری قله های ثروت بود که عموما از همزیستی زر و زور و تزویر پدید می آیند. مسئولین خصوصا پس از دوران دفاع مقدس از تعدیل ثروت که مورد تاکید حضرت امام بود، غافل شدند.
مسئولین خصوصا پس از دوران دفاع مقدس از تعدیل ثروت که مورد تاکید حضرت امام بود، غافل شدند
امام عظیم الشان تعدیل ثروت به شکل عادلانه را به صلاح جامعه می دانند و می فرمایند: مطمئن باشید آنچه صلاح جامعه است، در بسط عدالت و رفع‏‎ ‎‏ایادی ظالمه و تأمین استقلال و آزادی و جریانات اقتصادی و‏‎ ‎‏تعدیل ثروت به طور عاقلانه و قابل عمل و عینیت، در اسلام به‏‎ ‎‏طور کامل می باشد و محتاج به تأویلات خارج از منطق نیست. صحیفه امام – ج ۳ – ص ۳۲۳
ادبیات و سیره مسئولین در دوران دفاع مقدس چیز دیگری بود. این روزها که سی و هفتمین سالگرد شهادت شهید رجایی است باید یادآور شد که یکی دیگر از تنگه ها، زندگی تجملاتی مسئولان بوده و هست. قرار مردم و مسئولان ساده زیستی بود که باز هم از آن غفلت شد و سالهاست که شاهد شکل گیری طبقه ای مرفه از مسئولان هستیم که سبک زندگی متفاوتی دارند البته همین جا باید تاکید کرد که هر چیزی بدلی و تقلبی دارد و باید مراقب افراد و گروه هایی که جعلی هستند و فقط ادای ساده زیستی را در می آورند و شعار عدالت را سر می دهند و از آن سو استفاده می کنند، هم بود!
رسانه ها – مانند بسیاری از بخش ها – از اندیشه های امام خمینی(ره) فاصله گرفته اند

حالا از خودمان هم باید بپرسیم که ما رسانه ای ها چقدر در ریل گذاری امام حرکت کردیم و منظومه رسانه ای کشور ما چقدر به اندیشه های حضرت امام پرداخته و می پردازد؟! رسانه ها – مانند بسیاری از بخش ها – از اندیشه های بنیانگذار فاصله گرفته اند. اگر ایشان بحث تعدیل ثروت را واجب می دانند، رسانه ها چقدر به این نکته پرداخت و آن را دنبال و مطالبه کرده اند؟! قرار ما بر اساس آموزه های دینی و ملی بر سبقت گرفتن از یکدیگر در امور خیر بود! قرار ما بر سرعت گرفتن در جلب رحمت و مغفرت الهی بود! ولی این ادبیات از روزگاری به بعد به مانور تجمل تبدیل شد. نه فقط رسانه ها که مردم هم بر اساس “الناس علی دین ملوکهم” به دین حاکمان خود هستند . در حوزه رسانه هم مانند برخی از حوزه های دیگر نقشه راه گم شد. ما به جای پرداختن به متن انقلاب که سخن و صحیفه امام بود، به حاشیه پرداختیم.
رسانه ها به جای پرداختن به متن انقلاب، به حاشیه پرداختند

ما رسانه ای ها باید هر روز از مسئولین می پرسیدیم و بپرسیم که امام و مردم شما را سر این سفره نشانده اند، پس چرا از اصل چشم پوشی می کنید و دچار فراموشی شده اید؟! ما می توانستیم این کار را انجام بدهیم و اگر همه به وظیفه خود عمل می کردیم امروز در این نقطه نایستاده بودیم. البته پرداخت سیاست زده به موضوع فساد و مبارزه با آن نیز قطعا در این وضعیت تاثیر داشت مثل سایر مواردی که سیاسی شد. ندیدن خطاهای یک جناح و بزرگ و برجسته کردن خطاهای جناحی دیگر قطعا تاثیر داشته است. همه جناح ها مقصر هستند. برخی رسانه ها، خصوصا آنهایی که به صورت انحصاری بیشترین امکانات را دارند و بعضا لقب ملی به خود داده اند، افرادی را که در متن انقلاب بودند به حاشیه راندند و کسانی را از حاشیه به متن وارد کردند. خداوند مرحوم دوزدوزانی که از مبارزان و السابقون نهضت امام بود را رحمت کند، تا چند روز پیش و قبل از فوت ایشان رسانه ها به وی نمی پرداختند. منظور من صرفا نام بردن نیست. حتی در جایی که باید به انقلاب و آرمانهای امام پرداخته شود مبحث سیاسی شد و بحث خودی و عیر خودی پیش کشیده شد. عده خاصی در صدا و سیما داعیه دار انقلاب و دفاع مقدس شدند و از آن صحبت کردند و گویی باقی افراد در این انقلاب سهمی نداشتند و از ایمان آورندگان و مسلمانان قبل از فتح، عموما خبری نبود. یاران امام در رسانه های بزرگ جایی نداشتند و فضایی به آنها اختصاص داده نشد و قرار و مدار بین مردم و امام برای نسل های آینده روشن نشد و همین مساله امروز ابهامات زیادی را ایجاد کرده است که اساسا چرا انقلاب کرده اید؟! از سوی دیگر هر جایی به انقلاب و آرمان های امام پرداخته شد هر جناحی آنچه به آن نیاز داشت و به مصلحت خود بود را منتشر کرد و به آن بخش پرداخته است. تعبیر زیبای یادگار حضرت امام جناب حاج سید حسن آقای خمینی در این خصوص “پرداختن کاریکاتوری به اسلام، انقلاب و امام” است. به بسیاری از موضوعات مهم به این صورت نگاه شد و غفلت های زیادی صورت گرفت. ما رسانه ای ها غفلت کرده ایم و امیدوارم فرصت جبران اشتباهمان را داشته باشیم و بتوانیم به متن انقلاب بازگردیم و بپردازیم.
برخی رسانه ها افرادی را که در متن انقلاب بودند به حاشیه راندند و کسانی را از حاشیه به متن وارد کردند

* با توجه به انتقادی که نسبت به رسانه ها در پرداختن به مساله فساد مطرح شد، تا به امروز برای طرح پرسش و پیگیری این موضوع حساس و پر اهمیت یعنی فساد خرد و کلان چه موانعی بر سر راه رسانه ها وجود داشته است؟  غفلت رسانه ها در این امر آگاهانه بود یا نا آگاهانه؟!
یوسف پور: دفتر تحکیم در سال ۷۲ همایشی در مشهد داشت، رهبر معظم انقلاب برای دفتر تحکیم پیام می دهد که پیام ایشان این بود. “بزرگترین تهدید که بر سر راه انقلاب جمهوری اسلامی هست دنیا طلبی مسئولین کشور است.” مسئولی که هدف او جمع آوری ثروت و حفظ میز باشد دیگر نسبتی با امام ندارد. آقا می فرمایند: ” برای گذر از این گردنه خطرناک دو پتانسیل داریم تجربه صدر اسلام و دقت در این امر که چطور انحراف پیش آمد و دومین مورد قلوب بلوغ مومنین در سرتاسر کشور” کار یک مسئول کشوری برج سازی نیست. برای تاجر بودن نیازی به لباس روحانیت یا حضور در مجلس نیست.
یکسری از نمایندگان مجلس در صدد حل مشکلات شخصی خود در حین استیضاح هستند

یکسری از نمایندگان مجلس در صدد حل مشکلات شخصی خود در حین استیضاح بودند وگرنه وزارت رفاه وزارتخانه ای اقتصادی نبود. ما در دولت نیز تجارب انباشته نداریم. هر دولتی که بر سر کار می آید از پایین ترین رده تا بالاترین رده های دولتی را تغییر می دهد. در اصطلاحات علوم سیاسی به این وضعیت «دولت غارت» می گویند. در بحثی دیگر باید گفت که رسانه های ما کمتر به منافع ملی فکر می کنند.
سران قوای ما مثل بچه مدرسه ای ها به هم می پرند و تراز منافع ملی رعایت نمی شود

اگر به خاطر داشته باشید در اسفند ماه سال ۸۶ آقای احمدی نژاد نامه ای به آقای لاریجانی نوشته بود و در آن نامه به مجلس توهین کرده بود. آقای لاریجانی به این نامه پاسخ دادند. در دید و بازدید عید نوروز در خدمت آقای لاریجانی بودیم. گفتم احمدی نژاد اشتباه می کند شما چرا جواب ایشان را دادید؟ سران قوای ما مثل بچه مدرسه ای ها به هم می پرند و تراز منافع ملی رعایت نمی شود. در آمریکا هر دولتی بر سر کار می آید سیاست هایی را دنبال می کند تا در خاورمیانه حضور داشته باشد و منافع این کشور را دنبال کند اما در کشور ما منافع ملی توسط مسئولین رعایت نمی شود. اگر منافع ملی رعایت شود مردم پشتیبان مسئولین و رسانه هایی خواهند بود که در این راستا حرکت می کنند. شاید ما هنوز قواعد بازی را یاد نگرفته باشیم و به رشد کافی که لازمه دموکراسی است نرسیده باشیم.
برای مبارزه با فساد ضمن نیاز به آزادی باید به سمت اصلاح ساختار پیش رفت

ما بر سر مسائل جناحی دعوا داریم ولی وقتی پای منافع ملی در میان است باید منافع ملی اولویت داشته باشد. تاریخ دویست سال اخیر غرب را مطالعه کنید. غرب چه در زمان قدرت داشتن اسپانیا و چه در زمان ابرقدرت بودن انگلیس تمام تلاش خود را انجام می دهد تا دولت قدرتمندی در ایران مستقر نشود. در ترکیه نیز به همین صورت بود این کشور صنایع مادر قدرتمندی ندارد و فقط در تجارت با سیاست خصوصی سازی کمی از ما پیشی گرفته است. در مصر هم همین وضعیت وجود دارد. این کشور امروز بسیار عقب افتاده است. چون غرب تصمیم گرفته اجازه رشد و قدرتمند شدن به این کشورها ندهد. بنابر این باید حفظ منافع ملی در اولویت همگانی باشد. در روزنامه خود ما سه جاسوس انگلیسی دستگیر شد که یکی به خارج فرار کرد. می خواهم بگویم اینها برای این کار برنامه ریزی کرده اند. دشمن بیکار ننشسته است. دشمن هرگز به نفع ما کار نخواهد کرد. برای مبارزه با فساد ضمن نیاز به آزادی باید به سمت اصلاح ساختار پیش رفت. در غیر این صورت با ساختاری ناسالم هر چه آزادی بیشتر باشد باز این زخم از سویی دیگر سر باز خواهد کرد. زمانی فساد در کشور ما به حداقل می رسد که ابتدا دولت کارها را به مردم واگذار کند و فضایی رقابتی شکل بگیرد. فساد در بخش خصوصی لطمه ای به بیت المال وارد نمی کند. ولی فساد دولتی ضربه زننده است. فساد در بخش خصوصی نیز همواره نگاهی به بخش دولتی دارد اگر مدیران وزارت صنایع این افراد نبودند بخش خصوصی قادر به واردات خودرو و آن ماجرا نبود. مدیر دولتی و رانت خوار و قوه قضاییه این سه بخش در فساد تاثیر دارند. ما مقاله ای نوشتیم که رییس دفتر قوه قضاییه پول می گیرد و وقت ملاقات می دهد. هیچ جوابی به ما داده نشد در حقیقت اگر این نکته خلاف بود می توانستند ما را دستگیر کنند. بعدها به ما گفته شد چه کار کنیم تا راضی شوی، ما هم گفتیم ما چه کسی هستیم که راضی باشیم! تا این سه بخش مثلث در کنار هم قرار نگیرند و با هم پیوند نخورند فسادی شکل نمی گیرد اگر مدیر دولتی از قوه قضاییه بترسد با رانت خواران وارد معامله نمی شود. اگر دولت خصوصی شود پایه اصلی این مثلث از بین می رود. از طرفی قوه قضاییه باید در این ماجرا برخورد قاطعی از خود نشان بدهد. با تمام این مشکلات در موارد برملا شده از فساد نقش رسانه بی بدیل است. مرحوم آقای نوربخش رییس بانک مرکزی در تحقیق و تفحص از طرف مجلس با ایشان جلسه داشتیم. ایشان گفتند یک قول به من بدهید اگر می خواهید برای رهبری یا ریاست جمهوری یا مجلس یا هر جای دیگری نامه بنویسید این کار را انجام بدهید فقط قول دهید که مساله رسانه ای نشود. من هم در مقابل متعهد می شوم که تمام اسناد و مدارکی که مورد درخواست مجلس باشد در اختیار این نهاد قرار بدهم. یعنی این آقایان از خدا و پیغمبر این همه نمی ترسند که از رسانه در هراسند.
* اگر واکنش رسانه ها به فساد یا مثلاً استیضاح وزرا و مسائل پشت پرده پیش از وقوع حادثه باشد شرایط تغییر خواهد کرد. چرا رسانه ها به این صورت در مسائل ورود نمی کنند؟
یک سری از رسانه ها نوشتند که اولویت استیضاح با ربیعی نیست، ولی معاملات بسیار شیرین بود!

یوسف پور: رسانه ها اشاره ای دارند ولی وقتی به تخلف عادت کرده باشید کاری از پیش نمی رود. یک سری از رسانه ها نوشتند که اولویت با ربیعی نیست و باید به بخش های اقتصادی رسید ولی معاملات آنقدر شیرین است که رسانه ها نیز به ماجرا وارد نمی شوند.
اصلاح طلب احمدی نژاد را پیش از اصولگرا شناخت
اگر بنای مبارزه با فساد داریم امروز دیگر نباید جریان چپ و راست را میدان دار مبارزه با فساد بدانیم

رحمانیان: فارس برنامه مناظره ای تلویزیونی بین من و آقای سلیمی نمین ترتیب داد. آنجا مرتباً به اصلاح طلب ها ایراد گرفته می شد من همانجا گفتم که اصلاح طلب ها احمدی نژاد را پیش از شما شناخته بودند. در بحث فساد باید گفت فساد مثل موریانه است و ریشه را آرام آرام می خورد و شما زمانی متوجه امر می شوید که دیگر چیزی از این ساختمان نمانده است. اگر بنای مبارزه با فساد داریم امروز دیگر نباید جریان چپ و راست را میدان دار مبارزه با فساد بدانیم. چون هر دو جریان به شکلی دچار آلودگی هستند. اگر کسی ادعا کند یکی از این دو جریان پاکیزه است در خوشبینانه ترین شکل ناآگاهی فرد را نشان می دهد. فساد در جامعه ما وسعت بزرگی پیدا کرده است. معضل اساسی کشور ما در دو امر از یک سو مدیریت و از سوی دیگر فساد نهادینه شده توسط همین مدیران است. در خدمت آقای هاشمی رفسنجانی گفتم در جاهایی گفته می شود آقای احمدی نژاد ۸۰۰میلیارد را حیف و میل کرد این رقم بزرگ است ولی گناه بزرگ او نهادینه کردن فساد در کشور بود و آقای روحانی نیز نتوانست این مساله را اصلاح کند. به نظر من جمع فداکار و از خود گذشته و سالمی نیاز است تا در این عرصه وارد شوند و به جلوگیری از این فساد کمک کنند. اگر کسی امروز بخواهد حزبی تاسیس کند باید این حزب را مبتنی بر سالم یا ناسلام بودن آدم ها پایه گذاری کند و فقط افراد سالم را وارد گروه سیاسی خود کرده باشد. آدم های سالم قابل شناسایی هسند و رسانه ها در چنین مواردی بهترین ابزار هستند. همانطور که عرض کردم یونسکو ۹ اصل آزادی اطلاعات را مطرح می کند. اولین و مهمترین آنها افشاگری حداکثری است. بعد تعهد به انتشار یعنی دولت تعهد دارد که اطلاعات و داده ها را منتشر کند. این دولت و حکومت متعلق به مردم است و باید اطلاعات خود را در اختیار مردم قرار دهد. سومین مورد ترویج حکومت باز است. امکان فساد در چنین حکومتی به حداقل ممکن کاهش پیدا می کند.
امروز رسانه ها بر هر موضوعی که دست می گذارند گفته می شود به مصلحت نیست

محدود کردن حوزه استثنائات مورد دیگر است. امروز رسانه ها بر هر موضوعی که دست می گذارند گفته می شود به مصلحت نیست. حوزه استثنائات در کشور ما دیگر استثنا نیست و به یک قاعده تبدیل شده است. دسترسی آسان و سریع و منصفانه به اطلاعات موردی دیگر است. رسانه ها باید به راحتی به داده ها دسترسی پیدا کنند؛ مگر اطلاعاتی که منفعت عمومی را به خطر بیندازد. مورد دیگر کاهش هزینه ها است، رسانه ها نباید در پرداختن به فساد با هزینه های بالا روبرو باشند. همچنین آزادی تجمع و گردهمایی های صلح آمیز و تقدم افشاگری در قوانین داخلی و حفاظت از افشاگران، این ۹ اصل در دنیا مورد توجه است در آمریکا ۱۵% از مبالغ افشاگری های درست به رسانه ای تعلق می گیرد که این کار را انجام داده است. ولی در کشور ما نوعا برخوردهایی قهر آمیز صورت می گیرد. به عقیده من کم کم باید به سمت رفع سو تفاهم بین مسئولین و رسانه ها حرکت کنیم در غیر این صورت با همین شرایط روبرو خواهیم شد. در بحث فساد کشور ما رتبه ۱۳۰ را دارد. کشورهای حوزه اسکاندیناوی از جمله دانمارک رتبه اول دارند. نیوزلند در آمار جدید رتبه اول را دارد. رتبه ما شایسته کشوری اسلامی با این تاریخچه طولانی و چنین فرهنگی نبود. در نگاهی دیگر باید گفت مسئولین ما حس صاحبخانه بودن ندارند و در مواجهه با مسائل ملی گویی مستاجر هستند. امروز هستم و فردا دیگر نیستم و در این نگاه به جای دیدن منافع ملی فقط منافع فردی خود را می بینند و این آسیبی جدی است که به کشور ما وراد شده است. رسانه ها وظیفه دارند که به سهم خود تلنگری به این صاحبخانه ها بزنند. آقای شمخانی مطلبی را به طنز می گفتند که ما مسئولین از خدا نمی ترسیم ولی از رسانه ها میترسیم. به نظر من این ترس مقدس است و رسانه ها باید در ایجاد فضایی که مسئولین خود را در محضر مردم ببینند موثر واقع گردند. وقتی به فساد می پردازیم نباید تصور کرد که مردم و مسئولین فاسد هستند و رسانه ها سلامت مانده اند. اتفاقا فساد مزمنی در رسانه ها وجود دارد و رسانه فاسد مثل دستمال کثیفی که نمی تواند شیشه آلوده را شفاف کند عمل کرده و نمی توان از چنین رسانه ای به عنوان ابزار مبارزه با فساد بهره گرفت. اگر رسانه های ما سالم باشند به سلامت اقتصاد کشور کمک خواهد شد.
اگر رسانه ها سالم باشند به سلامت اقتصاد کشور کمک خواهد شد

نادعلی زاده: ببینید یک موضوع این که ما غفلت کردیم و پرچم عدالت را زمین گذاشتیم این مساله اهمیت دارد. هر دو جناح فعال در کشور در فقدان احزاب مفید و موثر و رسانه های هر دو اردوگاه مطالبه عدالت را رها کردند و به دغدغه های جناحی و گروهی پرداختند. داستان از اینجا شروع شد. خداوند مهندس میر حسین موسوی را حفظ کند و ان شا الله غائله حصر هر چه زودتر برطرف شود. در سال ۸۴ که من مدیر ایسنا بودم، خدمت ایشان رسیدم. آقای احمدی نژاد رییس جمهور شده بود. ایشان گفتند همه باید به آقای احمدی نژاد کمک کنیم چون ایشان پرچم عدالت را به دست گرفته و شعار عدالت را سر داده است. این شعار جزو اندیشه های کلیدی حضرت امام است و نباید اجازه داد این اندیشه زمین بخورد.
بحث دیگر مطالبه گری رسانه ها است که همواره باید حفظ شود. هرچه روحیه مطالبه گری رسانه ها از مسئولین بیشتر باشد به هدف و انجام وظیفه شان نزدیکتر می شوند. در قاطعیتِ مبارزه با فساد و پیوستگی این مبارزه باید به طور دائم مطالبه گری داشت. هم رهبری و هم حضرت امام در این زمینه تاکیدات مکرر داشته اند.
امام خمینی(س) در آخرین روزهای قبل از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی یعنی آبانماه ۱۳۵۷ در پاسخ به سئوال خبرنگار خارجی مبنی بر اینکه ‏‏اولین اقدامات یک دولت اسلامی چه خواهد بود؟‏‏ پاسخ می دهند:‏‏ اولین اقدام، این است که همۀ عوامل فساد و مهمتر اینکه همۀ انگیزه های فساد در زمینه های اجتماعی، اقتصادی و سایر زمینه ها با کمال جدیت باید ریشه کن شود. صحیفه امام – ج ۴ – ص ۳۶۲
 ایشان حتی در آخرین روزهای حیاتشان یعنی در ۱۹ اردیبهشت ۶۸ و کمتر از یک ماه مانده به ارتحالشان در پاسخ به نامه ای که خواهان تسریع برخورد با غارتگران بیت المال است به مرحوم آیت الله موسوی اردبیلی دستور می دهند و می گویند این حوزه شماست برخورد و پیگیری کنید. صحیفه امام – ج ۲۱ – صفه ۳۸۴
چند روز بعد مجددا همین تاکید را دارند و این نکات مربوط به دورانی است که حضرت امام بیمار هستند و این بیماری منجر به رحلت ایشان شد. حالا باید پرسید و مطالبه کرد که چرا این اتفاق نمی افتد و مسئولین قاطعانه با فساد برخورد نمی کنند؟!
متاسفانه در کشور، مفاهیم مهم دچار تزلزل و استخفاف می شوند. ما درباره مفاهیم مهم زیاد حرف می زنیم ولی انقدر در رسیدگی به آنها عدم قاطعیت وجود دارد که آنها عادی می شوند و قبح مساله از بین می رود. رسانه ها در این زمینه هم کم توجهی کرده اند. یعنی نه مطالبه کردیم و نه اصرار بر عدالت اجتماعی داشتیم و نه خواهان برخورد قاطع شدیم و نه پرسیدیم چرا برخورد قاطعی نمی شود و زمانی که پرسیدیم جواب درستی نشنیدیم.
رابطه مستقیمی بین بالا رفتن فساد اداری و مالی و فشار بر رسانه ها می بینیم

البته رسانه های ما در مبارزه با فساد بیشترین سهم را دارند ولی بعضا یک رابطه مستقیم بین بالا رفتن انواع فساد اداری و مالی … و بالا رفتن فشار بر رسانه ها و بی ثبات کردن رسانه ها می بینیم. دو رسانه مهم کشور یعنی خبرگزاری جمهوری اسلامی و خبرگزاری دانشجویان ایران در دو دوره دولت آقای احمدی نژاد مرتب دچار تغییر مدیران و بی ثباتی مدیریت شدند و مدام در حال تغییر و تحول بودند. بیشترین حجم تغییرات در این دو رسانه در مقطع زمانی ۸ ساله آقای احمدی نژاد دیده شد. فشاری روی رسانه ها بود در جهت حرف نزدن رسانه ها در حالیکه رسالت رسانه حرف زدن است.
از سوی دیگر خود ما اهالی رسانه چقدر بر قانون دسترسی آزاد رسانه ها بر اطلاعات پافشاری کردیم. این قانونی تصویب شده است و ما باید هر روز آن را پیگیری می کردیم. این قانون از زمان آقای خاتمی شروع شد و در نهایت در دولت آقای روحانی آیین نامه اجرایی آن تدوین و ابلاغ شد. در روزهای اخیر جلسه ای بود و اعلام شد بسیاری از دستگاههای حاکمیتی طبق این قانون موظف هستند اطلاعات خود را در سامانه ای که به این منظور در نظر گرفته شده بارگذاری کنند ولی این کار هنوز روی زمین مانده است.
یا به عنوان مثال سالهاست برخی کمیسیون های مهم از جمله کمیسیون ماده پنج جلسه می گذارد و خروجی این کمیسیون و دستور جلسات و مصوبات آن رسانه ای نمی شود! ما رسانه ای ها حتی در حیطه کاری خود نیز کمتر به وظایفمان توجه کردیم. اجرای درست و بدون تنازل قانون گردش و دسترسی آزاد به اطلاعات باید مطالبه ما باشد.
البته بحث فساد حتماً شامل حال خود رسانه ها نیز خواهد شد. باید با کسانی که مدعی نمایندگی و ارتباط با یک یا چند رسانه هستند و در مواردی وارد فساد اقتصادی و زد و بند با برخی افراد اعم از مسئول یا غیر مسئول می شوند، برخورد و آنان را افشا کرد و در نهایت اینکه باید روزنامه نگار تحقیقی پرورش دهیم  متاسفانه روزنامه نگاری تحقیقی ما به تبع روزنامه نگاری ما نحیف است.
* در بحث ورود فساد به داخل رسانه ها ضمن اشاره به مدیریت ها، مساله دیگری مطرح است؟ آیا اقتصاد رسانه ها در این فساد دخیل نیست؟
یوسف پور: حوزه رسانه ای ما آینده ای تامین شده برای خبرنگاری و نویسندگی ترسیم نمی کند. روزنامه ها چند سال نیروهایی را تربیت می کنند و سپس مهاجرتی از رسانه ها به سایر بخش های اقتصادی صورت می گیرد. علت این مشکل، اقتصاد متزلزل رسانه ها است. ۱۵ سال قبل مقاله ای نوشتیم و آقای زنگنه در آن زمان هم وزیر نفت بودند در متن این مقاله اشاره شده بود که ناصرالدین شاه نیز نفت خام صادر می کرد و شما هم امروز همین کار را انجام می دهید و این مقاله باعث شد دیگر به ما آگهی ندادند. اقتصاد دولتی باعث شده انتقاد از هر نهادی هزینه ای برای نشریات داشته باشد. یکی حذف آگهی روزنامه ها است. این اقتصاد ضعیف باعث شده نتوانیم نیروها را در کنار خود داشته باشیم. اگر نیروهای خبرنگاری و نویسندگی روزنامه ها بدانند که آینده و زندگی آنها تامین خواهد بود کار خود را با قوت و قدرت بیشتری ادامه می دهند. در سایر کشورها بنگاههای بزرگ اقتصادی و احزاب نشریاتی راه اندازی می کنند و در رقابت همدیگر را افشا می کنند. علت اینکه آقای احمدی نژاد رای آورد آقای رفسنجانی بود. در زمستان سال ۸۳ در دفتر آقای سلطان پور جلسه ای با مهدی هاشمی داشتیم. من گفتم اگر امروز مخالف پدر شما هستم زمانی طرفدار دو آتیشه ایشان بودم. تحلیلی پیچیده وجود ندارد معمولاً در دنیا کسی دو بار وارد ریاست جمهوری نمی شود پشت سر کاندید دیگری باشید. آنها قبول نکردند. باید در قضاوت منصف بود.
هاشمی رفسجانی قانون شکنی را باب کرد

کسی نمی تواند از خزانه پول بردارد. پایان نامه خود من در نقد دولت آقای هاشمی است. در مقدمه این کار نوشته ام در دویست سال گذشته آقای هاشمی از سیاستمداران کم نظیر ایران بود اما این سیاستمدار کم نظیر سه اشتباه داشت. یکی باب کردن قانون شکنی بود. ایشان در همدان ذوب آهن همدان را بدون حضور وزیر صنایع کلنگ زد در حالی که این طرح هنوز ردیف بودجه نداشت. راه آهن بافق بندرعباس بدون ردیف بودجه توسط ایشان کلنگ خورد. وقتی یک رییس جمهور در اجرای پروژه بگوید نیم درصد فساد اشکالی ندارد این نیم درصد به طور طبیعی در پروژه ها تا ۱۵% وجود دارد به یکباره به ۵۰% تبدیل می شود. شاید استدلال آقای هاشمی این بود که با آزادی می توان کارها را از پیش برد ولی برخی سو استفاده های کلانی کردند. آقای احمدی نژاد در عرض سه سال در استان چهار محال بختیاری دو تونل زد و یک بیمارستان افتتاح کرد و هزینه کلانی صرف کرد. در سه سال آخر تیم خود را عوض کرد و آقای مشایی قدرت گرفت و آنها همه را کنار زدند. شستا در ۸ سال ۹ مدیر عامل عوض کرد. منظور من این است که باید درباره احمدی نژاد منصفانه قضاوت کرد.
فساد در دولت احمدی نژاد نهادینه شد

رحمانیان: من با فرمایش شما مخالفتی ندارم ولی به عقیده من فساد یک تاریخ و یک جغرافیا دارد. تاریخ فساد قبل از انقلاب شروع شده بود، ولی فساد در دولت احمدی نژاد نهادینه شد.
یوسف پور: در انتخابات مجلس اولین فساد مالی از دوره پنجم شروع شد.
رحمانیان: آن مورد ثابت نشد ولی پولی که آقای رحیمی در مساله نامزد ها خرج کرد رسانه ای شد. البته بحث منحرف می شود وگرنه من در مورد نهادینه شدن فساد در دولت احمدی نژاد فکت های بسیاری دارم.
یوسف پور: این مساله به همان نکته بر می گردد که می گوییم مطبوعات نباید جناحی فکر کنند. در مورد آقای رحیمی دستگاه قضا به حق حکم داد. ما با ایشان همکار و همسایه بودیم. ایشان وقتی معاون اول شدند خود را گم کردند و مغرور شدند. آقای زرین گل نقل می کنند که ایشان تاکید کرده بودند برای خواهرزاده اش یک شغل مدیر عاملی درست کنید و در یک شرکت تولید کننده جوان لایقی را کنار گذاشتند و خواهر زاده آقای رحیمی را در سمت او منصوب کردند. و یک شرکت سود آور در عرض سه ماه به ضرر رسید. فساد در زمان آقای هاشمی و آقای خاتمی نیز وجود داشت. من در مجلس بودم و تمام مدارک و مصادیق را برای پایاننامه ام گردآوری کردم. آقای غرضی یکی از قانون شکن ترین وزرا در دولت آقای هاشمی بود. ایشان به همه نماینده های مجلس نفری یک موبایل داده بود. این افراد و ایشان که ۷ میلیارد غیر قانونی پول گرفته بود مجبور شد پول را برگرداند. شاید آقای هاشمی گمان می کردند در این فضا کار پیشبرد دارد ولی زیر مجموعه ایشان واقعا سو استفاده کردند. اگر از من بپرسید که پنج مشکل اصلی و مادر در کشور ما کدام ها هستند می گویم یکی عقب رفت آموزش و پرورش است. آموزش و پرورش ما مثل یک صندوق رای دیده شده است و هر دولتی وزیری برایش منصوب کرده درحالیکه وزرای آموزش و پرورش باید دانشمند باشند. سیستم قانون گذرای مجلس ما اشکالی اساسی دارد بیشتر کشورها دو مجلسی است. پخته ترین نخبگان در مجالس سنا حضور دارند. قوانینی که مجلس سنا در زمان شاه تصویب کرده است پخته تر از قوانین مجلس ما است. و مطلب دیگر در رابطه با بحث اقتصاد دولتی است. اقتصاد دولتی کشور ما را نابود کرده است و هیچ کسی حاضر به سرمایه گذاری در کشور ما نیست. به گفته معاون تعاون سیصد طرح کوچک به بانکها معرفی شد و حتی یکی از آنها وام نگرفت. ساختار دولت مثل یک شبکه لوله کشی ترک خورده قدیمی و ناکارآمد است.
دشمنان مهندس موسوی هم در مورد سلامت مالی ایشان نمی توانند کلمه ای بگویند

رحمانیان: فساد از گذشته در کشور ما وجود داشته است، به عنوان مثال از زمان جنگ این فساد در سطحی وجود داشته است، اما شما و حتی دشمنان مهندس موسوی روی سلامت ایشان نمی توانید کلمه ای بگویید.
یوسف پور: بله درست است.
رحمانیان: در دولتی که شخصی سالم مانند مهندس موسوی رییس آن بود فساد وجود داشت، اما سیستماتیک نبود. در دولت آقای هاشمی این فساد افزایش پیدا کرد و در دولت احمدی نژاد نهادینه شد. اکنون فسادی که در دولت آقای روحانی وجود دارد، بدتر از دولت احمدی نژاد است.
باید گفت وگو را در تمام سطوح مبنا قرار دهیم؛ اما متأسفانه در حال حاضر گفت وگو را در حاشیه قرار دادیم

فارغ از بحث های سیاسی که جای صحبت های بسیاری است و باید در موقعیتی در این موضوعات مفصل صحبت کنیم من بر یک مساله اصلی تأکید می کنم و آن اینکه ما باید گفت وگو را مبنا قرار دهیم و برای تحقق این اصل مهم لازم است که از یک جایی شروع کنیم. این گفت وگو باید در میان تمام سطوح از جمله خانواده، همکاران، گروه های سیاسی مختلف و دولت و مردم صورت گیرد. متأسفانه در حال حاضر گفت وگو را در حاشیه قرار دادیم و همین مساله به کشور آسیب زده است.