عبور بورس از گردنه نرخ بهره
رویداد۲۴ صدای بورس نوشت: کیوان فرجیان در گفتگویی درباره صعودی شدن نرخ بهره بین بانکی، گفت: ابتدا باید بررسی کرد که چرا نرخ بهره بانکی مسیر صعودی به خود گرفته است. در طی چند ماهه اخیر انتظارات تورمی رو به کاهش بوده و اتفاقات سیاسی باعث تعدیل انتظارات تورمی شده است.
وی با طرح این سوال که چرا با کاهش انتظارات تورمی نرخ بهره بانکی افزایش یافته است. اظهارداشت:باید توجه داشت کاهش انتظارات تورمی نرخ بهره بانکی بخاطر سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی رخ داده است. این سیاست‌ها شامل کنترل ترازنامه بانک‌ها و مهار رشد نقدینگی است که منجر به کمبود پول در بازار بین بانکی شده و رقابت میان بانک‌ها برای دسترسی به منابع افزایش یافته که این امر موجب افزایش قیمت پول در بازار بین بانکی یعنی صعودی شدن نرخ بهره می‌شود.
بیشتر بخوانید: چرایی فرو رفتن بورس در لاک دفاعی
فرجیان در مورد تاثیر نرخ بهره در اقتصاد افزود: همانطور که با افزایش نرخ بهره بین بانکی، رقابت میان بانک‌ها افزایش می‌یابد، بنگاه‌ها نیز برای توسعه نیازمند تامین مالی منابع هستند و تلاش و رقابت آن‌ها برای کسب این منابع تشدید می‌شوند و این فشار به صورت دومینو وار تمام نرخ‌های بهره بازار پول را افزایش می‌دهد.
وی تصریح کرد: با افزایش نرخ بهره بنگاه‌ها با دو مساله همراه هستند، ابتدا در تامین منابع با مشکل مواجه می‌شوند و در وهله بعد، آن‌ها حتی اگر بتوانند منابع را تامین کنند، باز هم نمی‌توانند دارایی‌ها را با بازدهی بالاتری نسبت به هزینه‌ها تعدیل کنند و در نتیجه سودآوری شرکت‌ها کاهش پیدا می‌کند.
این کارشناس اقتصادی تشریح کرد: با توجه به دو موضوعی که به آن اشاره شد، ارتباط میان نرخ بهره بانکی و بازار سرمایه در همین جا شکل می‌گیرد. نرخ بهره بانکی در سودآوری شرکت‌ها اثرگذار است و زمانی که سهامداران پی ببرند که شرکت در تامین مالی طرح‌های توسعه‌ای خود دچار مشکل هستند، طبیعتا انتظار بازار از سودآوری کاهش پیدا می‌کند.
وی در ادامه بررسی کرد: مورد دیگری که اثر جدی‌ای بر بازار سرمایه دارد، نرخ بازده حقیقی است که از تفاوت میان نرخ بازده اسمی و تورم بدست می‌آید. با توجه به این که انتظارات تورمی کاهش و نرخ بهره اسمی نیز افزایش پیدا کرده، نرخ بهره حقیقی صعودی خواهد بود. با این حساب وقتی که سهامدارن بدانند تورم در پایان سال را کمتر از ماه جاری پیش‌بینی کند و نرخ بهره هم در حال افزایش است، انگیزه بیشتری دارند که سرمایه خود را به سمت صندوق‌های درآمد و سپرده بانک‌ها هدایت کنند؛ که به طور یقین این خروج پول باعث رکود در بازار سرمایه شده است.
این کارشناس مسائل اقتصادی تاکید کرد: این اتفاق در کوتاه مدت رخ خواهد داد و در بلندمدت وضعیت متفاوت می‌شود چرا که با افزایش نرخ بهره اسمی سدی بوجود می‌آید که در پشت آن سرمایه‌های زیادی است و به هنگام افزایش انتظارات تورمی، نرخ بهره حقیقی کاهش یافته و سرمایه‌ها از سمت سپرده‌ها صندوق‌های درآمد ثابت به سمت بازار سهام هدایت می‌شوند؛ بنابراین بازار سرمایه در بلندمدت خود را با نرخ بهره بانکی تعدیل خواهد کرد.
