محمد پاکپور کیست؟ از ۱۶ سال فرماندهی نیروی زمینی سپاه تا فرماندهی کل سپاه پاسداران

رویداد۲۴ | در پی ترور سردار سپهبد حسین سلامی در بامداد امروز، رهبر انقلاب اسلامی طی حکمی سردار محمد پاکپور را با ارتقاء درجه به سرلشکری، به عنوان فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منصوب کرد. پاکپور پیش از این از سال ۱۳۸۸ به مدت ۱۶ سال فرماندهی نیروی زمینی سپاه را برعهده داشت؛ سمتی که با حکم مستقیم رهبر انقلاب به او واگذار شد. او همچنین سابقه معاونت عملیات ستاد کل سپاه، معاون هماهنگکننده نیروی زمینی و ریاست ستاد نزسا را در کارنامه دارد و یکی از فرماندهان باسابقه و تأثیرگذار در ساختار فرماندهی سپاه محسوب میشود.
پاکپور از جمله فرماندهانی است که در سالهای پس از جنگ نیز نقش فعالی در عرصههای امنیتی و عملیاتی سپاه ایفا کرده است. فرماندهی قرارگاههای شمال و نصرت، حضور در عملیات مقابله با داعش در حمله به مجلس در سال ۱۳۹۶، و فرماندهی یگان ویژه صابرین از جمله اقدامات مهم او در سالهای اخیر به شمار میرود.
محمد پاکپور کیست؟
محمد پاکپور در سال ۱۳۴۰ در شهر اراک به دنیا آمد. فعالیت او به عنوان یکی از نیروهای سپاه پاسداران از همان اوایل انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ آغاز شد. در سالهای نخست پیروزی انقلاب اسلامی در قائله کردستان در ابتدای دهه ۶۰، پاکپور از جمله پاسدارانی بود که وارد میدان شد. همین سابقه وی مسیر حضور مستمر او در ساختار فرماندهی و عملیاتی سپاه را هموار ساخت.
محمد پاکپور در جنگ ایران و عراق
با آغاز جنگ ایران و عراق در سال ۱۳۵۹، محمد پاکپور به عنوان یکی از فرماندهان جوان سپاه وارد عرصه شد و در طول هشت سال دفاع مقدس، فرماندهی یگان زرهی سپاه را برعهده گرفت. او همچنین در طول جنگ، فرماندهی لشکر ۸ نجف و لشکر ۳۱ عاشورا را نیز در دست داشت. حضور او در این ردههای فرماندهی باعث شد تا از وی بهعنوان یکی از فرماندهان میدانی دوران جنگ یاد شود که منجر به جانبازی وی نیز شد.
مسئولیتهای پاکپور در سپاه پاسداران
پس از پایان جنگ، پاکپور به مدت پنج سال معاون عملیات سپاه پاسداران بود و در این مدت نقش مهمی در مدیریت عملیاتهای درونمرزی و مرزی ایفا کرد. فرماندهی قرارگاههای مهمی، چون "نصرت" و "شمال" از جمله دیگر مسئولیتهای وی در این دوران به شمار میرود. او همچنین به عنوان رئیس ستاد نیروی زمینی سپاه فعالیت کرد.
بیشتر بخوانید: سرلشکر محمد باقری کیست؟| از طعن و کنایه طیف جلیلی و پایداری تا ترور توسط اسرائیل
نقطه اوج کارنامه سردار محمد پاکپور در سال ۱۳۸۸ بود، وقتیکه او با حکم فرمانده کل قوا و پیشنهاد سردار سرلشکر محمدعلی جعفری، به سمت فرماندهی نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (نزسا) منصوب شد. او پیش از این، معاون هماهنگکننده نزسا و معاون عملیات ستاد کل سپاه بود. این انتصاب نقطه عطفی در کارنامه نظامی سردار پاکپور بود، چراکه او برای ۱۶ سال یعنی تا سال ۱۴۰۴ این سمت را بر عهده داشت.
یکی از نکات مهم در کارنامه او، مدیریت یگانهای ویژه در مقابله با حمله تروریستی داعش به مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۹۶ بود. یگان تکاور "صابرین" که از نیروهای زبده نیروی زمینی سپاه است، تحت فرماندهی پاکپور به مقابله با این حمله پرداخت.
تحریم سردار محمد پاکپور
در آوریل ۲۰۲۱ (فروردین ۱۴۰۰)، اتحادیه اروپا محمد پاکپور را با ادعای اثبات نشده «نقض حقوق بشر» و «نقش در سرکوب اعتراضات آبان ۹۸» تحریم کرد. بر اساس این تحریمها، داراییهای او در اروپا مسدود شد و ممنوعیت سفر به کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای او اعمال شد.
ارتقاء سردار محمد پاکپور به فرماندهی کل سپاه
در ۲۳ خرداد ۱۴۰۴، با شهادت سردار سپهبد حسین سلامی، رهبر انقلاب اسلامی طی حکمی سردار محمد پاکپور را به عنوان فرمانده کل سپاه منصوب و همزمان درجه او را از سرتیپی به سرلشکری ارتقاء دادند.
تحصیلات سردار محمد پاکپور
محمد پاکپور دارای مدرک کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی از دانشگاه تهران و دکتری همین رشته از دانشگاه تربیت مدرس است. ترکیب تجربه میدانی و دانش آکادمیک، از او چهرهای ترکیبی میان فرماندهی نظامی و تحلیلگر راهبردی ساخته است.
درحالیکه نخستین حمله اسرائیل به ایران تاسیسات هستهای، نظامی و چهرههای رده بالای سپاه پاسداران را هدف گرفته بود، محمد پاکپور به یکی از سمتهای حساس گمارده شده است. این درحالیست که تنش میان ایران و اسرائیل آغاز شده است و برخی منابع ادامه این درگیریها طی هفتههای آتی را پیشبینی کردهاند. سرلشکر محمد پاکپور، از نسل اول فرماندهان سپاه است که در حالی این مسئولیت مهم را بر عهده گرفته است که خاورمیانه در خطیرترین دوران خود قرار گرفته است.


