بیم و امید بورس اروپا در آستانه توافق تجاری با آمریکا

رویداد۲۴| با انتشار اخباری مبنی بر توافق تجاری میان ایالات متحده و اتحادیه اروپا، بازار‌های سرمایه اروپا شاهد واکنش‌های متفاوتی بودند. صورت مسئله از این قرار است که دونالد ترامپ و اورزولا فن درلاین در اسکاتلند بر سر تعرفه ۱۵درصدی برای واردات محصولات اروپایی به آمریکا موافقت کردند.

این توافق بیشتر محصولات اتحادیه اروپا را شامل می‌شود، اما در واقعیت با اهداف اولیه اتحادیه اروپا برای دستیابی به مدل «صفر در برابر صفر» در تضاد است و بسیاری آن را عقب‌نشینی آشکار اروپا و جلوگیری از وقوع جنگ تجاری میان دو اقتصاد بزرگ دنیا تلقی می‌کنند.

یکی از مهم‌ترین انتقادات وارده به این توافق، نبود شفافیت در جزئیات آن است، براساس مفاد این توافق بسیاری از کالا‌های اروپایی اکنون مشمول تعرفه ثابت ۱۵درصدی خواهند شد، اما همچنان مشخص نیست که صادرات آمریکا با چه نرخی وارد اروپا خواهد شد. این عدم تقارن نگرانی‌های بسیاری را در میان تولیدکنندگان و سرمایه‌گذاران اروپایی برانگیخته است.

فن درلاین، رئیس کمیسیون اروپا در تلاش است تا با این توافق اعتماد فعالان بازار سرمایه را جلب و از ابعاد مبهم و سلبی این توافق جلوگیری کند، او می‌گوید: این توافق عظیم است و ثبات و پیش‌بینی‌پذیری به همراه خواهد داشت. این برای کسب‌وکار‌های دو سوی اقیانوس اطلس بسیار مهم است. با این حال وی کتمان نکرده که تعرفه ۱۵ درصدی «شامل همه‌چیز و یکپارچه» خواهد بود! یعنی دامنه وضع تعرفه‌ها گسترده‌تر از حد تصور اولیه است.

پیش از روی کار آمدن دونالد ترامپ، کالا‌های اتحادیه اروپا در آمریکا مشمول تعرفه ۴.۸ درصدی می‌شدند. به نظر می‌رسد که توافق اخیر شامل افزایش ۱۰ درصدی این تعرفه برای رسیدن به نرخ ۱۵ درصد شود و در مقابل خودرو‌های تولید اتحادیه اروپا که امروز با تعرفه ۲۷.۵ درصد وارد بازار آمریکا می‌شوند نیز قرار است، مشمول تعرفه جدید ۱۵درصدی شوند. تنها معدودی از اقلام نظیر هواپیما و قطعات وابسته، تجهیزات تولید نیمه‌هادی، مواد خام حیاتی و برخی محصولات شیمیایی و کشاورزی برنامه «صفر در برابر صفر» اعمال خواهد شد.

منتقدان بر این باورند که ضعف انسجام در تصمیم‌گیری کشور‌های عضو اتحادیه، زمینه‌ساز توافقی شد که منافع بلندمدت اروپا را تأمین نمی‌کند. در حالی‌که فرانسه و اسپانیا خواهان برخورد قاطع با سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ بودند، کشورهایی، چون آلمان و ایتالیا بر لزوم رسیدن سریع به توافق تاکید داشتند؛ اختلاف‌نظری که به گفته کارشناسان، توان اروپا در چانه‌زنی را تضعیف کرد.

در نهایت، این نکته نیز بر نگرانی‌ها می‌افزاید که دونالد ترامپ، چهره‌ای شناخته‌شده برای بازنگری ناگهانی در توافقات، امضاکننده این سند است. فقدان سازوکار‌های الزام‌آور اجرایی از سوی آمریکا، به‌ویژه در آستانه انتخابات و تحولات سیاسی داخلی این کشور، ریسک‌پذیری توافق را افزایش داده و موجب شده تا بسیاری از فعالان بازار نسبت به آینده آن محتاطانه رفتار کنند.