نقد و بررسی فیلم ترک عمیق| درامی روانکاوانه با بازی رضا بابک

رویداد۲۴| مازیار وکیلی: ترک عمیق با نام پیشین والس سه نفره نام یک درام روانکاوانه به نویسندگی و کارگردانی آرمان زرین‌کوب و تهیه کنندگی محسن چگینی است. آرمان زرین‌کوب پیش از این بیشتر در مقام تهیه کننده تلویزیون فعالیت کرده است و تهیه کنندگی سریال‌هایی مانند مرگ تدریجی یک رویا، ستایش، یاور، بوم و بانو و ماه و پلنگ را برعهده داشته است.

رضا بابک، گلچهره سجادیه و بابک انصاری بازیگران اصلی ترک عمیق هستند. در خلاصه داستان این فیلم آمده است: «محمود از بیمارستان روانی مرخص می‌شود و فخری از آمدن محمود با خبر است. زمان زیادی از آمدن محمود به خانه نمی‌گذرد که مهمان ناخوانده‌ای به جمع آنها اضافه می‌شود و راز‌های تاریک به تدریج فاش می‌شوند.»

ترک عمیق در جشنواره فیلم‌های آسیایی بارسلون و جشنواره فیلم فجر حضور داشته است.

رضا بابک؛ بازیگر نقش اصلی ترک عمیق

رضا فشنگچی با نام هنری رضا بابک در ۳۰ اسفند سال ۱۳۲۴ در تهران به دنیا آمد. او که دانش آموخته بازیگری و کارگردانی است فعالیت هنری را از اواخر دهه چهل شمسی در تئاتر آغاز کرد و به دنبال تاسیس اولین گروه تئاتر در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در این نهاد تازه تاسیس به فعالیت پرداخت. رضا بابک در سال ۱۳۵۶ و با بازی در فیلم چریکه تارا ساخته بهرام بیضایی وارد عالم سینما شد.

بیشتر بخوانید:

نقد و بررسی فیلم سینمایی ناتوردشت| درامی جذاب با الهام از داستانی واقعی

نقد و بررسی فیلم کوکتل مولوتوف| اکران نوروزی یک فیلم کمدی، اثر کارگردان جوان ایرانی

رضا بابک در سال‌های پس از انقلاب اسلامی هم به فعالیت خود به عنوان بازیگر ادامه داد. بابک با بازی در سریال آرایشگاه زیبا در نقش پیرپسری مجرد که در سن چهل سالگی هنوز ازدواج نکرده میان مردم به شهرت رسید و با بازی در سریال‌های مختلف (خصوصاً سریال‌های مرضیه برومند) تبدیل به یکی از بازیگران خاطره ساز خصوصاً برای کودکان دهه شصت و هفتاد شد. بابک یک بار هم نویسندگی را در سینما تجربه کرده و در نگارش فیلمنامه آقای شانس به کارگردانی رحمان رضایی همکاری داشته است.

چریکه تارا، ارثیه، ریحانه، گربه آوازه خوان، کودکانی از آب و گل، به رنگ ارغوان، مرد آفتابی، دعوت، مفت‌بر، خونه مادربزرگه، روزگار قریب، قصه‌های تا به تا، آرایشگاه زیبا، گل پامچال، خانه ما، راه شب، گاو صندوق و مهمانان ویژه از مشهورترین فیلم‌ها و سریال‌های رضا بابک هستند.

نگاهی کلی به فیلم ترک عمیق

درام‌های روانکاوانه در ایران سابقه چندانی ندارند به همین خاطر ساخت فیلم در چنین ژانری یک ریسک به حساب می‌آید. اما آرمان زرین کوب برای ساخت اولین فیلمش سراغ چنین ژانری رفته و نتیجه فیلم نسبتاً معقولی از کاردرآمده که منهای یک سوم پایانی تماشاگر را درگیر وضعیت شخصیت‌ها می‌کند. مهم‌ترین ویژگی ترک عمیق این است که توانسته بیماری محمود و تاثیر این بیماری بر زندگی خود و همسرش را خیلی خوب از کار در بیاورد. زرین‌کوب حوصله به خرج داده و با دقتی شگفت انگیز توانسته رابطه بین محمود و همسرش را برای تماشاگر باورپذیر کند. تماشاگر خیلی زود متوجه کشمکش این زوج و رازی که در خانه آنها وجود دارد می‌شود و منتظر می‌ماند تا ببیند این راز و علت به وجود آمدن آن چیست که باعث شده زندگی خانوادگی محمود و همسرش به چنین وضعی در بیاید.

زرین‌کوب خیلی خوب این وضعیت بغرنج را طراحی و ترسیم می‌کند. اما زمانی که به یک سوم نهایی فیلم می‌رسیم درست جایی که قرار است راز اصلی فاش شود و همه چیز برای تماشاگر مکشوف گردد، فیلم از دست می‌رود. گره گشایی کودکانه پایانی همه چیز را بر باد می‌دهد و تماشاگری که شصت و چند دقیقه منتظر چنین لحظه‌ای بوده را نااُمید می‌کند. البته که چنین پایانی را می‌توان به زرین‌کوب بخشید چرا که ریسک ساخت فیلم در چنین ژانری انقدر بالا هست که بشود اشکالات فیلم را به محسنات آن بخشید. ترک عمیق یک رضا بابک درخشان دارد که تماشاگر را میخکوب می‌کند و نشان می‌دهد چرا یک بازیگر بزرگ گاهی اوقات در مرتبه‌ای بالاتر از کلیت یک فیلم قرار می‌گیرد.

سبک و ژانر فیلم ترک عمیق

فیلم «ترک عمیق» که پیش‌تر با نام «والس سه نفره» شناخته می‌شد، در ژانر درام روانکاوانه ساخته شده است؛ ژانری که در سینمای ایران سابقه کمی دارد و همین موضوع ریسک بالای تولید آن را نشان می‌دهد. آرمان زرین‌کوب با دقت و حوصله توانسته کشمکش‌های روانی شخصیت‌ها، به‌ویژه بیماری محمود و تاثیر آن بر زندگی خانوادگی‌اش، را به شکلی قابل باور به تصویر بکشد. حضور رازهای تاریک و تنش‌های عاطفی میان شخصیت‌ها، تماشاگر را تا حد زیادی درگیر داستان می‌کند و فضای روانکاوانه فیلم، تجربه‌ای متفاوت از آثار معمول ایرانی ارائه می‌دهد.

رضا بابک؛ نقطه قوت فیلم

یکی از شاخص‌ترین نکات فیلم، بازی درخشان رضا بابک در نقش اصلی است. بابک با تجربه گسترده خود در تئاتر، سینما و تلویزیون، توانسته شخصیت محمود را با تمام پیچیدگی‌های روانی و احساسی‌اش به شکلی واقعی و تاثیرگذار ارائه دهد. او با بازیگرانی چون گلچهره سجادیه و بابک انصاری همراه شده و با مهارت، کشمکش‌های درونی و روابط خانوادگی شخصیت‌ها را باورپذیر کرده است. هرچند پایان‌بندی فیلم با گره‌گشایی ساده باعث کاهش تاثیر نهایی می‌شود، اما عملکرد رضا بابک ثابت می‌کند که یک بازیگر بزرگ می‌تواند حتی در فیلمی با ضعف‌های جزئی، تجربه‌ای ماندگار برای تماشاگر خلق کند.