پشت پرده سانسور فغانی در شب افتخار فوتبال ایران چیست؟ | وقتی عکس با ترامپ مهم‌تر از افتخار ملی است

رویداد۲۴ |  مراسم برترین‌های سال آسیا ۲۰۲۵ پنج شنبه شب در ریاض عربستان برگزار شد و مرضیه جعفری سرمربی تیم ملی فوتبال زنان ایران و باشگاه خاتون بم جایزه بهترین مربی سال زنان قاره کهن را از آن خود کرد. جایزه بهترین بازیکن سال فوتسال مردان آسیا هم به سالار آقاپور رسید.

به جز این دو ایران یک برنده دیگر هم داشت. علیرضا فغانی داور سرشناس کشورمان که چند سالی می‌شود از کشور استرالیا در مسابقات شرکت می‌کند برنده جایزه بهترین داور سال آسیا شد. اما در حالی که رسانه‌های ورزشی و بسیاری از رسانه‌های سیاسی موفقیت این سه نفر را با آب و تاب پوشش دادند رسانه‌های حاکمیتی و اصولگرا نام علیرضا فغانی را از فهرست ایرانی‌های برنده در شب ریاض سانسور کردند. فدراسیون فوتبال هم هیچ اشاره‌ای به موفقیت بزرگ فغانی نداشت. اما وزارت ورزش در پیامی موفقیت جعفری، آقاپور و فغانی را به صورت همزمان تبریک گفت.

ماجرای ترامپ، مدال و سیب زمینی

دلیل واکنش رسانه‌های اصواگرا و حاکمیتی به اخبار مربوط به علیرضا فغانی و سانسور نام او، مشخص است: ایستادن کنار ترامپ و عکس یادگاری با رئیس جمهور ایالات متحده بعد از فینال جام جهانی باشگاه ها.

تنها چند روز بعد از حمله اسرائیل به خاک ایران علیرضا فغانی به عنوان داور فینال جام جهانی باشگاه‌ها انتخاب شد. فغانی مطابق پروتکل رسمی مسابقات از رئیس‌جمهور میزبان مدال گرفت، اما همین دیدار کوتاه کافی بود تا رسانه‌های تندرو او را «خائن» و حتی «مستحق اعدام» بنامند. در همان روزها، بنرهایی با تصویر سیب‌زمینی به جای سر فغانی چاپ شد و صداوسیما برنامه‌هایی برای تحلیل چرایی «بی وطن بودن برخی ها!» منتشر کرد.

در آن مقطع وزیر ورزش هم به صورت رسمی علیه فغانی موضع گرفت. هرچند دنیامالی تلاس کرد با جملات بریده بریده و گا‌ها بی سر و ته به نوعی فضا را تلطیف کند تا نه سیخ بسوزد نه کباب، اما به هر حال مشخص شد وزارت ورزش دولت وفاق هم بیشتر سمت تندروهاست تا اکثریت جامعه که آن روز‌ها حسابی از فغانی حمایت می‌کردند.

تاج، خوشحال از حمله به فغانی با ژست امریکاستیزی

بیشتر بخوانید:

فغانی؛ نماد قصه تکراری از دست دادن سرمایه‌ها | چطور متهمان به فساد ایران را از یک دستاورد بزرگ محروم کردند؟

مشکل مهدی تاج با فوتبال زنان چیست؟

هنر رندانه بی‌توجهی به تاج | چرا باید از اسکوچیچ یاد بگیریم؟

شاید خوشحال‌ترین افراد از حمله تندرو‌ها به فغانی، مهدی تاج و همکارانش بودند. همان‌هایی که با خط زدن نام فغانی از فهرست داوران بین المللی ایران، او را مجبور کردند زیر پرچم کشور استرالیا سوت بزند و سوار بر موج فغانی‌ستیزی، فرصتی پیدا کردند تا از آن اقدام خود دفاع کنند. مخصوصا که فغانی در چندین مصاحبه بعد از ترک ایران، حسابی از مدیران فدراسیون مخصوصا خداداد افشاریان رئیس سابق کمیته داوران که بعد‌ها در پرونده فساد در فوتبال بازداشت شد انتقاد کرده بود.

فدراسیون‌نشینان پنج شنبه شب با سانسور نام علیرضا فغانی در گزارش مربوط به موفقیت ایرانی‌ها در مراسم برترین‌های آسیا، نشان دادند هنوز از این داور سرشناس کینه به دل دارند، اما کینه خود را پشت انگیزه‌های تندرو‌ها پنهان می‌کنند.

حتما اگر فردا روزی از رئیس فدراسیون بپرسند چرا در سایت فدراسیون خبری از موفقیت علیرضا فغانی منتشر نشد، خواهد گفت ما اخبار کسی که با ترامپ خوش و بش می‌کند را منتشر نمی‌کنیم؛ اما واقعیت این است که فدراسیون نمی‌خواهد موفقیت‌های کسی که وجودش موجب سرافکندگی مدیران فدراسیون در مدیریت فوتبال است را برجسته کند؛ و الا اگر کسی با ترامپ و امریکا مشکل داشته باشد در به در دنبال ویزای امریکا در سفارت‌های کشور‌های همسایه نمی‌گردد!

از تبریک وزارت تا سوال «ایرانی چه کسی است؟»

وزارت ورزش و جوانان، اما برخلاف فدراسیون موفقیت هر سه ایرانی در مراسم برترین‌های آسیا را تبریک گفت. وزارت ورزش نوشت: مراسم انتخاب بهترین‌های فوتبال قاره آسیا، بار دیگر جلوه‌ای از توانمندی و جایگاه شایسته ورزش ایران را نمایان ساخت.

در این میان، انتخاب مرضیه جعفری، سرمربی تیم ملی فوتبال زنان ایران و باشگاه خاتون بم، به‌عنوان بهترین سرمربی فوتبال زنان آسیا، نشان روشنی از پیشرفت مستمر فوتبال بانوان کشور است. همچنین انتخاب سالار آقاپور، بازیکن تیم ملی فوتسال ایران و باشگاه گهرزمین سیرجان، به‌عنوان بهترین بازیکن فوتسال سال آسیا، استمرار جایگاه برتر فوتسال ایران در قاره کهن را به نمایش گذاشت. برگزیده شدن علیرضا فغانی، داور بین‌المللی ایرانی، به‌عنوان بهترین داور سال آسیا نیز افتخاری ارزشمند برای جامعه فوتبال ایران به شمار می‌آید.

اما این تبریک با واکنش کاربران در فضای مجازی مواجه شد. اغلب کاربران نوشتند «فغانی دوباره ایرانی شد»؛ به این معنا که تا چند وقتی پیش به او فحش می‌دادید یا دست کم مقابل تخریب او سکوت کرده بودید، اما حالا که جایزه برده شده داور ایرانی!

هیچ راهی برای وفاق نیست

ماجرای فغانی از فوتبال فراتر است؛ بحث بر سر معنای «ایرانی بودن» است. از نگاه مردم، هر کسی که در ایران زاده شده یا ریشه ایرانی دارد، بخشی از این سرزمین است. اما برای بخش‌هایی از ساختار سیاسی، ایرانی بودن مشروط به وفاداری به چارچوب‌های ایدئولوژیک است. اختلافی که سال هاست باعث چند دستگی در جامعه ایران شده است. به نظر می‌رسید بعد از حمله اسرائیل به ایران دیگر خبری از چندقطبی سازی‌ها نباشد، اما اظهارات اخیر رئیس سازمان صداوسیما که گفته «جمهور و توده مردم یعنی همه آنها که حاج قاسم قهرمان ملی آنهاست… آنها که در شهادت محسن حججی غمگین و سربلند شدند» نشان داد شرایط به تنظیمات کارخانه برگشته است؛

سانسور نام علیرضا فغانی در شبی که فوتبال ایران می‌درخشید، گواه آن است که هیچ راهی برای وفاق مد نظر دولت وجود ندارد.