هدف ژاپن از میانجیگری میان روابط ایران و آمریکا
رویداد۲۴ نوذر شفیعی، در خصوص عدم وقوع اقدامی محسوس از سوی کشورهای اروپایی باقی مانده در برجام در واکنش به ضرب‌الاجل ایران و ارتباط آن با موضوع میانجیگری برخی کشورها میان ایران و ایالات متحده گفت: تلاش‌های میانجیگری که از سوی عراق، عمان یا ژاپن انجام می‌‌گیرد مربوط به روابط ایران و آمریکا است؛ هرچند یکی از دلایل تنش در روابط ایران و آمریکا، بحث خروج آمریکا از برجام و پیامدهای این خروج بوده است. از طرف دیگر رابطه ایران و سایر طرف‌های برجام در یک چهارچوب دیگری جریان دارد؛ یعنی ما تعهدات اروپا را نباید به روابط ایران و آمریکا ارتباط دهیم.
وی ادامه داد: اتحادیه اروپا یا سه کشور آلمان، فرانسه، انگلیس و نماینده اتحادیه تعهد داده‌اند که در برجام باقی می‌مانند و به برجام عمل می‌کنند. بنابراین راهکار مالی که ارئه شده در چهارچوب روابط ایران و اعضای اروپایی برجام است. سوال مهم برای ما این است که آیا اروپا تا مدت زمان دوماهه که ایران تعیین کرده و یک ماه آن هم رو به پایان است، قدم‌های جدی‌تری برای اجرایی شدن برجام برمی‌دارد، یا خیر که در این مساله دو متغیر حائز اهمیت است.
شفیعی افزود: متغیر نخست این است که آمریکایی‌ها گفته‌اند در برخی حوزه‌ها با اینستکس مشکلی ندارند و خیلی اروپا را تحت فشار قرار نخواهند داد و این یک پیام مثبت به ایران و اروپا است و نوعی همراهی را از سوی ایالات متحده هرچند بسیار کمرنگ شاهد هستیم. مساله دوم این هم این است که تا یک ماه باقیمانده رابطه ایران و آمریکا چگونه خواهد بود که این مساله می‌تواند در اجرایی شدن اینستکس مهم تلقی شود؛ یعنی اگر تنش میان تهران و واشنگتن اندکی کاهش پیدا کند، ابتکار عمل اروپا برای ادامه همکاری با ایران هم گسترش پیدا می‌کند.
این استاد روابط بین‌الملل گفت: بنابراین ما در حال حاضر در وضعیتی هستیم که دو موضوع تعهدات اروپا در برجام و تنش در روابط ایران و آمریکا از هم جدا و شرایط خاص خود را دارند اما در عمل بسیار روی هم تاثیرگذار هستند.
وی همچنین در ارزیابی اقدامات احتمالی طرف‌های اروپایی برجام در مدت باقی مانده و پیش از مرحله دوم کاهش تعهدات ایران در چهارچوب توافق هسته‌ای گفت: بنده شخصا از جمله افراد خوشبین بودم که امروز بدبین شده‌ام و فکر می‌کنم اتحادیه اروپا حداقل تا زمانی که تحت فشار آمریکا باشد، اقدام قابل توجهی در مدت ضرب‌الاجل ایران انجام نخواهد داد و اقدامات واشنگتن چشم‌انداز روشن اقدامات بعدی طرف‌های برجام را از بین برده است.
شفیعی همچنین در رابطه با سفر نخست‌وزیر ژاپن به تهران و مساله میانجیگری این کشور میان ایران و ایالات متحده گفت: در هر نوع میانجیگری مرحله نخست تلاش برای جلوگیری از تصاعد بحران است؛ یعنی آنچه آقای شینزو آبه می‌خواهد انجام دهد یا برآیند کارهای وی تاکنون بوده، جلوگیری از افزایش سطح تنش میان دو کشور است.
وی ادامه داد: موضوع مهم در میانجیگری هم این است که دو طرف توافق کنند روی چه مساله‌ای می‌خواهند میانجی گری صورت بگیرد. تاکنون هم احتمالا ما مرحله پیش مذاکره را پشت سر گذاشته‌ایم که مشخص شود پس از این میانجیگری قرار است مذاکره صورت بگیرد یا مباحث در حد مساعی جمیله باقی خواهد ماند. موفقیت این تلاش هم بسیار به نوع دستور کار بستگی دارد.
