تاریخ انتشار: ۱۴:۰۰ - ۲۷ فروردين ۱۴۰۲
تعداد نظرات: ۱۳ نظر

جنگ‌های حضرت علی(ع)

حضرت علی (ع) در منشور معروف حکومتی خود به مالک اشتر، او را از هرگونه خون‌ریزی و بنیان نهادن حکومت بر جنگ و جدال، به شدت نهی می‌کند و از جنگ به عنوان بدترین رسوم آیین جاهلیت نام می‌برد. علی (ع) این نگاه به جنگ را به شخص پیامبر اکرم (ص) نسبت می‌دهد.

جنگ‌های حضرت علی(ع)

رویداد۲۴ الهام عندلیب‌مقدم: جنگ در دین اسلام تنها برای دفاع از خود و آیین الهی و به عنوان آخرین راه کار ممکن مشروع بوده و اصل ریختن خون انسان نهی شده است. از دیدگاه دینی و سیاسی حضرت علی(ع)، جنگ و جهاد امری نه ذاتی، بلکه عرضی و اضطراری بوده است. 

حضرت علی(ع) خود یکی از افرادی بوده که به شدت بر نفی جنگ تاکید داشته و بر این اساس در منشور معروف حکومتی‌اش به مالک اشتر، او را از خون‌ریزی و بنیان نهادن حکومت بر جنگ و جدال، بازداشته است و جنگ را از بدترین رسوم آیین جاهلیت می‌داند. علی(ع) این نگاه به جنگ را به شخص پیامبر اکرم (ص) نسبت می‌دهد.

حضور حضرت علی (ع) در جنگ های زمان پیامبر (ص)

جنگ‌های زمان پیامبر، پس از هجرت از مکه به مدینه رخ داده است. جنگ‌های پیامبر به دو دسته غزوه و سریه تقسیم می‌شوند:

_غزوه به جنگ‌هایی گفته می‌شود که پیامبر در آن شرکت کردند و فرماندهی امور مستقیماً بر عهده ایشان بود.

_سریه به جنگ‌هایی گفته می‌شود که پیامبر در آن شرکت نداشتند و سپاهی را به فرماندهی یکی از اصحاب روانه جنگ می‌کردند.

در دوره حیات پیامبر، حضرت علی در کلیه غزوات حضور داشتند، به غیر از یکی از جنگ‌ها که غزوه تبوک نام داشت. در سال دوم هجری قمری، غزوه بدر میان مسلمانان و مشرکان در گرفت که طی این غزوه، تعداد زیادی از لشکر دشمن از جمله چند نفر از سران قریش به دست حضرت علی که در آن زمان ۲۵ سال داشت، کشته شدند.


بیشتر بخوانید: خوارج چه کسانی بودند؟


به گزارش رویداد۲۴ مشرکان برای جبران شکست بد، در سال سوم هجری جنگ اُحُد را به صورت تلافی‌جویانه علیه مسلمانان به راه انداختند. گفته شده در این نبرد حضرت علی شانزده زخم برداشت. در سال پنجم هجری، غزوه خندق رخ داد و با رشادت علی(ع) در کشتن عمروبن‌عبدود به پایان رسید. در سال ششم هجری، پیمان‌نامه صلح حدیبیه میان پیامبر و قریش منعقد شد که کاتب آن، حضرت علی بود. در شعبان همین سال، پیامبر(ص)، علی(ع) را مأمور سریه فدک و سرکوب یهودیان کرد. در سال هفتم هجری، نبرد خیبر اتفاق افتاد. در این نبرد سپاه اسلام به رهبری علی(ع) توانست خیبر را فتح کند. در سال هشتم هجری، حضرت علی در سن ۳۱ سالگی، از پرچمداران سپاه پیامبر هنگام فتح مکه بود و در شکستن بت‌های کعبه، پیامبر را یاری کرد و در سال نهم هجری، غزوه تبوک درگرفت. پیامبر(ص) برای نخسین بار علی(ع) را به جانشینی خود در مدینه و محافظت از خانواده خویش انتخاب کرد و این نبرد، تنها غزوه‌ای است که حضرت علی در آن حضور نداشته است.

جنگ‌های حضرت علی(ع)

فتوحات اسلامی و فتح ایران توسط اعراب

فتوحات اسلامی از زمان خلافت ابوبکر شروع و تا زمان خلافت عمر ادامه داشت. 

حضرت علی با آنکه در زمان پیامبر(ص) در تمام جنگ‌ها حضور فعال داشت، در طول ۲۵ سال خلافت سه خلیفه اول، به هیچ عنوان در این فتوحات شرکت نکرد.

کشور ایران در اواخر دوره ساسانی و در زمان یزدگرد سوم آخرین شاه این سلسله، از نظر سیاسی و نظامی ناتوان شد و در حال ویرانی بود. در این حال کشور‌های قدرتمند آن زمان از جمله اعراب به این کشور حمله کردند. فتح ایران و پیروزی مسلمانان بر سلسله ساسانیان، در طی جنگ‌های متعدد اتفاق افتاد. این جنگ‌ها از زمان ابوبکر آغاز شد، در زمان عمر به اوج خود رسید و تا اواسط خلافت عثمان ادامه داشت، اما در زمان خلافت حضرت علی متوقف شد.

در واقع فتوحات مسلمانان در ایران در عصر عمربن‌خطاب به عنوان خلیفه دوم صورت گرفته است و این فتوحات در دوران خلفای بعدی در اطراف جهان اسلام ادامه داشته است. اما در هیچکدام از منابع تاریخی، گزارشی از شرکت امام علی(ع) در فتوحات و حمله به ایران در زمان عمر عنوان نشده است. 

در جریان جنگ قادسیه که مبارزین مسلمان از عمر کمک طلب کردند، خلیفه از امام(ع) خواست که به عنوان فرمانده در جنگ با ایرانیان شرکت کند، ولی امام(ع) نپذیرفت و از این رو خلیفه، سعدبن‌ابی‌وقاص را به فرماندهی برگزید. تنها نقش حضرت علی در این فتوحات، در حد مشاوره بود. در مورد حمله اعراب به ایران، حضرت موضع محتاطانه‌ای داشت. به‌طور کلی هر جا که اعراب به دفاع مشروع می‌پرداختند، حضرت موافق بود و وقتی عرب‌ها به ظلم رو می‌آوردند، امام مخالف این کار بود. در جریان فتوحات، با توجه به سابقه و تجربیات جنگی حضرت علی(ع)، خلیفه از راهنمایی ایشان بهره می‌گرفت، ولی به طور مستقیم حضرت حاضر به همکاری و شرکت در فتوحات نبود و فقط، چون نسبت به سرنوشت مسلمانان و اسلام نمی‌توانست بی‌تفاوت باشد، تنها در قالب مشورت و ارایه نظرات خویش، لشکر اسلام را یاری می‌‎کرد.

جنگ‌های حضرت علی (ع) در دوران خلافت 

امام علی (ع) در مدت خلافت خویش که چهار سال و نه ماه به‌طول انجامید، سه بار به پیکار رفتند. این جنگ‌ها عبارتند از:

جنگ جمل (جهاد با ناکثان)

اولین جنگ حضرت علی با گروهی از پیمان‌شکنان به رهبری طلحه و زبیر و عایشه اتفاق افتاد که در تاریخ، از آنان به ناکثین یعنی پیمان‌شکنان تعبیر می‌شود. طلحه و زبیر بیعت خود را شکستند و از مرکز خلافت حضرت خارج شدند. این دو نفر با همراهی و تشویق عایشه اولین جنگ را بر علیه حضرت علی آغاز کردند. در سال ۳۶ هجری قمری جنگ جمل، در منطقه‌ای نزدیک بصره رخ داد که در مدت یک روز با کشته شدن ده هزار تن و به روایت دیگر، سیزده تا بیست هزار تن از جبهه ناکثین و تنها ده نفر از جبهه امام علی، با پیروزی حضرت به پایان رسید.

جنگ صفین (جهاد با قاسطین)

جنگ صفین از مهم‌ترین نبرد‌ها در زمان خلافت حضرت علی، میان آن امام و معاویه بود که در سال ۳۷ هجری قمری، در صفین، ناحیه غربی عراق، رخ داد. امام علی معاویه را از مقامش عزل کرد. او آن زمان کارگزار حکومت در سوریه بود. ولی معاویه نپذیرفت و ناحیه شام را تحت قلمرو خود نگه داشت. حضرت علی بار دیگر، جریرابن عبدالله را برای مذاکره و گرفتن بیعت از معاویه به شام فرستاد. معاویه مجدداً تسلیم نشد و به بهانه خون‌خواهی عثمان، سپاه شام را برای مقابله با امام فرستاد. حضرت علی نیز، چون چاره‌ای ندید آماده جنگ شد. ایشان با سپاهی عظیم از کوفه حرکت کرد و در بیابان صفین با معاویه برخورد و به این ترتیب، نبردی سخت و طولانی بین سپاه عراق و شام در گرفت.

جنگ‌های حضرت علی

این جنگ که طولانی‌ترین نبرد علی(ع) می‌باشد، ۱۱۰ روز طول کشید. پس از چند روز نبرد، سپاه حضرت علی در آستانه پیروزی بود که با پیشنهاد عمروعاص، سپاه معاویه قرآن‌ها را بر سر نیزه گذاشتند. با دیدن این صحنه گروهی از سپاه عراق جنگ را ترک کردند. در این حال حضرت علی مالک‌اشتر و یا عبدالله‌بن‌عباس را برای نمایندگی و حکمیت انتخاب کرد، اما گروهی که جنگ را ترک کرده بودند، نپذیرفتند و ابوموسی اشعری را برگزیدند؛ بنابراین تعیین حکمیت به عمروعاص و ابوموسی اشعری سپرده شد، اما با بی‌کفایتی ابوموسی و زیرکی عمروعاص خلافت به معاویه داده شد و این موضوع به شکست سپاه امام علی منجر شد.

جنگ نهروان یا خوارج (جهاد با مارقین)

جنگ نهروان از کوتاه مدت‌ترین جنگ‌های امیرمؤمنان بود که یک روز طول کشید. این جنگ در سال ۳۸ هجری قمری رخ داد و میان حضرت علی با خوارج در پی ماجرای حکمیت و قرآن بر سر نیزه کردن از سوی معاویه در جنگ صفین، پدید آمد. این افراد در مقابل امام ایستادند و کار به جایی رسید که از امام خواستند به دلیل پذیرش حکمیت، توبه کند. در ابتدا شورشیان دوازده هزار نفر بودند که با سخنان بیدارگرانه امام علی در میدان جنگ نهروان بیدار شدند و توبه کردند، ولی تعدادی از آن‌ها همچنان بر مخالفتشان با علی اصرار کردند و در نهایت کار به جدال کشیده شد و جز نه نفر که با فرار از میدان جنگ جان سالم به‌در بردند بقیه همگی کشته شدند و به این ترتیب جنگ نهروان خاتمه پیدا کرد.

بر طبق اسناد تاریخی، امام حسن (ع) و امام حسین (ع) در هر سه جنگ مهم امیر مؤمنان علی (ع)، جنگ جمل، جنگ صفین و جنگ نهروان، شرکت داشتند و بار‌ها در خط مقدم با دشمن به نبرد پرداختند. 

جنگ حضرت علی با شیر

داستان‌هایی از برخورد حضرت علی با شیر وجود دارد که در مورد صحت آن، سند تاریخی معتبری موجود نیست. روایت است حارث همدانی، که یکى از اصحاب با وفاى امیرالمؤمنین بود، گفته است: روزى همراه آن حضرت در یکى از محله‌هاى شهر کوفه قدم مى‌زدیم که ناگهان شیرى درنده به سمت ما آمد. وقتى آن شیر نزدیک شد، خاضعانه خود را در مقابل حضرت روى زمین انداخت، در این هنگام حضرت على خطاب به شیر فرمود: برگرد، هیچ حیوان درنده‌ای حق ورود به این شهر را ندارد.

حارث همدانى گوید: تا زمانى که على‌بن‌ابى‌طالب زنده بود، هیچ درنده‌اى به شهر کوفه نزدیک نمی‌شد. زمانی‌که حضرت به شهادت رسید، زیادبن‌ابیه، استاندار کوفه شد؛ در آن زمان درندگان از هر سو وارد کوفه و باغستان‌هاى شهر مى‌شدند و ضمن خسارت، به مردم نیز حمله مى‌کردند.

ذوالفقار چیست؟

ذوالفقار نام شمشیر علی‌بن‌ابی‌طالب بود. این شمشیر دو سر داشت و برجسته‌ترین نماد شجاعت و قدرت حضرت علی است. 

ذوالفقار پیش از علی‌بن‌ابی‌طالب به پیامبر تعلق داشت و پس از حضرت علی، گویا چندین بار میان آل علی و عباسیان دست‌به‌دست شد و به عقیده شیعیان امامی، امروزه نزد امام زمان است. روایاتی وجود دارد که از انجام اعمال خارق‌العاده‌ای بوسیله ذوالفقار توسط امام علی خبر می‌دهد. در گذشته ذوالفقار بر روی نشان‌های نظامی کاربرد داشته است و حتی برخی از شاهان سلسله صفوی ادعای تملک آن را داشته‌اند.

خبر های مرتبط
خبر های مرتبط
برچسب ها: تاریخ جهان
نظرات بینندگان
انتشار یافته: ۱۳
ایرانی
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۲۱:۴۲ - ۱۴۰۲/۰۱/۲۷
15
16
نه آقاجان حضرت علی به همراه دو پسرش حضرت حسن و حضرت حسین ع در حمله به گرکان حضور داشت.در حمله به تیسفون هم بودن و غنایم زیادی هم نصیبشون شد.منبع: تاریخ طبری
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۲:۴۷ - ۱۴۰۲/۰۱/۲۸
تاریخ طبری برای یه عده حکم وحی منزل رو داره .
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۸:۰۰ - ۱۴۰۲/۰۱/۲۸
9
17
اعراب در آن زمان در جنگ ها مردان را می کشتند وزنان را به اسارت می بردند تا زمان واقعه کربلا بر همین سنت بودند والبته بعد از آن هم تا سالها همینطور بودند رفتاری که با اسرای کربلا شد مشابه رفتاری بود که با اسیران ایرانی در جنگ اعراب با ایرانیان شد بلکه محترمانه تر چون زنانی که در کربلا به اسارت برده شدند در نهایت آزاد شدند ولی زنان ایرانی که به اسارت برده شدن مورد تجاوز قرار گرفتند و هرگز آزاد نشدند هیچیک از امامان که همیشه عزادار شهدای کربلا وشاکی از رفتار با اسیران کربلا بودند رفتاری را که با اسیران ایرانی شد را تقبیح نکردند،امام علی در دوران خلافتش برای یتیمان کوفه بطور ناشناس نان وغذا می برد درآن زمان ایشان فرمانروای ولایات اسلامی از خراسان تا آنسوی مصر بود درهمان زمان که به فکر ایتام کوفه بود برای ایتام آن ولایات که بسیاری از آنها در نتیجه حمله لشکر اعراب یتیم شده بودند چه کرد؟ اینکه غنائمی که در نتیجه اضافه کردن سرزمین های دور دست به مدینه وکوفه وشهرهای عرب نشین می رسد را با عدالت بین مردم این سامان تقسیم کنی نشان از عدالت دارد اما برای یک حاکم عرب که فقط بر اعراب حکومت می کند پس تکلیف آن سرزمینهای جدید با ملتهای غیر عرب که به قلمرو اسلامی اضافه می شد چه بود آنها نیاز به آبادانی نداشتند؟ آنها فقیر ومستمند نداشتند؟ این غنائم فقط مال مردم کوفه وبصره ومکه ومدینه ودمشق بود؟که باید بین آن مردم به عدالت تقسیم می شد؟
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۲:۴۹ - ۱۴۰۲/۰۱/۲۸
6
2
خب الانه که کولاک و طوفانی از نظرات موافق و مخالف اینجا بهم بپیچه
کور از خدا چه میخواد دو چشم بینا
رسانه چی میخواد کامنت زیاد
باران
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۲:۵۶ - ۱۴۰۲/۰۱/۲۸
7
7
فقط چون اخیرا استناد به کتاب تاریخ طبری برای حمله به مذهب شیعه زیاد شده توجه تون رو به این مساله جلب میکنم که اکثر کتاب‌های تاریخ تحت تاثیر عقاید و جهت گیری نویسنده اش هست و کتاب طبری هم مستثنی ازین قاعده نیست در ضمن در بخش‌های زیادی ازین کتاب مخصوصا نقلهایی که به ضرر معاویه و عثمان هست صراحتا خود طبری گفته از ذکر آنها بدلایلی خودداری کردم!
بهروز
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۵:۲۰ - ۱۴۰۲/۰۱/۲۸
13
9
اسلام تنها دینی است که به کشتار مخالف خود پرداخت کمی تفکر کمی درنگ
فرزاد
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۲:۱۹ - ۱۴۰۲/۰۱/۲۹
3
4
جنگ قبل و بعد اسلام منبع در آمد عربها بوده .اگه برای دفاع بوده حمله به ایران و روم و مصر که عمدتا علی فرزندانش هم در آنها شرکت داشته برای چی بوده ،اراجیف خیلی وقته جواب نمیده این حرفا رو ۵۰ سال پیش مردم قبول میکردن ولی الان نه
حجت حسن زاده
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۶:۱۴ - ۱۴۰۲/۰۱/۲۹
2
5
درود،تشکراز نویسنده این مطلب،یک سوال داشتم باکدوم منطق وعقل نوشتید که درجنگ جمل ده الی دوازده هزارنفر از یاران عایشه کشته شدن وفقط هشت الی نه نفر از یاران امام علی کشته شدن؟اگر یازده هزار کودک مقابل یازده هزار بزرگسال جنگ کنند بازهم حداقل نصف از بزرگسالان کشته میشه،مگه امکان داره یازده هزارنفر شمشیر به دست با یک لشکرجنگ کنند وفقط هشت نفر رو بکشن؟ضمنا اگرخوارج همه کشته شدن چطورتا دوران امام حسین وقیام مختارهنوز هزاران نفر ازخوارج زنده بودن توی کوفه؟لطفا مطالعه بیشتری کنید با تشکر
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۲:۵۶ - ۱۴۰۲/۰۱/۲۹
برای این که اون دوازده هزار نفر جنگجو و شمشیر زن نبودن فقط معترض بودن اومده بودن اعتراض که قتل عام شدن مثل الان
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۷:۰۳ - ۱۴۰۲/۰۱/۲۹
4
0
پیامبر آنقدر حضرت علی را دوست داشتند ، ایشان را اجازه جنگ کردن نمیدادند
پاسخ ها
ابوالعجایب
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۳:۵۰ - ۱۴۰۲/۰۱/۲۹
تو راست میگی اره!!
جنگ بدر حتما شوهر عمه جنابعالی بود که ولید رو کشت در جنگ احد ١۶ تا زخم برداشت جنگ خندق عمربن عبدو را کشت جنگ خیبر دروازه رو از جا کند!!
شوهر عمه شجاعی داری
ر۱ا
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۸:۳۸ - ۱۴۰۲/۰۱/۲۹
5
4
خدارو شکر ک به ما نعمت اسلام بودن رو عطا فرمود.
حسین
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۹:۲۹ - ۱۴۰۲/۰۵/۲۷
1
1
حالا از کجا این حرف هاتون رو درمیارید که امیرالمومنین حضرت علی علیه السلام و حسنین در جنگ علیه ایرانی ها دست داشتن خوده وهابیت داخله کتاب هاشون اوردن که بعد از شهادت رسول خدا امیرالمومنین حضرت علی علیه السلام و حسنین ۲و ۳تا جنگ همشون شرکت داشتن که بین اون دو ۳تاهم با ایرانی ها نبوده باز شما بی مصرف ها از خودتون چرت و پرت میسازید که چرا حضور داشتن
نظرات شما
پیشخوان