آیا ایران به ونزوئلا سلاح میفروشد؟ | سفیر اسبق ایران در کاراکاس: اگر پهپاد بخواهد، تهران میتواند پاسخ مثبت بدهد
رویداد۲۴ | سجاد زند- روز گذشته گزارشهایی در رسانههای آمریکایی منتشر شد که مدعی بودند ونزوئلا در بحبوحه درگیری با آمریکا از ایران در خواست کمک کرده است.
این رسانه آمریکایی نوشته است که یک وزیر ونزوئلایی اخیرا هماهنگی ارسال تجهیزات نظامی و پهپاد از ایران را انجام داده است؛ او به یک مقام ایرانی گفته به «تجهیزات راداری کشف غیرفعال»، «مختلکنندههای جیپیاس» و «پهپادهایی با برد هزار کیلومتر» نیاز دارند.
در هفتههای اخیر تنش و درگیری میان ونزوئلا و آمریکا به اوج خود رسیده است و احتمال وقوع یک جنگ میان دو کشور افزایش یافته است. آمریکا مدعی است که ناوگانش را برای مقابله با قاچاق مواد مخدر در دریای کارائیب مستقر کرده، اما ونزوئلا میگوید ایالت متحده به دنبال تغییر رژیم مادورو در این کشور است.
گزارش واشنگتن پست تاکنون با واکنش ایران و یا ونزوئلا روبه رو نشده است. سوال مهم این است که آیا ایران با چنین درخواستی موافقت خواهد کرد؟
برخی ناظران ورود احتمالی ایران به درگیری ونزوئلا با آمریکا را با ورود ایران به جنگ روسیه با اوکراین و فروش پهپاد به روسیه مقایسه میکنند و معتقدند این اقدام میتواند تبعات سیاسی وسیعی برای کشور داشته باشد. ایران در وضعیت نه جنگ-نه صلح است و هنوز موفق نشده با آمریکا به توافقی برسد که این وضعیت را به یک صلح پایدار تبدیل کند. در صورت ورود ایران به جنگ ونزوئلا با آمریکا و فروش پهپاد به مادورو برای مقابله با نیروهای آمریکایی، احتمال حمله مجدد به ایران تقویت میشود. این همان وضعیتی است که با ورود ایران به جنگ روسیه و اوکراین اتفاق افتاد؛ ایران با فروش پهپاد به روسیه و رسانهای شدن این خبر، عملا فرصت احیای برجام را از دست داد، تحت تحریمهای شدید اتحادیه اروپا قرار گرفت، اتحادیه اروپا را از احیای توافق با ایران منصرف کرد و سیاست خارجی کشور را به چنان سراشیبی انداخت که انتهای آن به حمله اسرائیل و آمریکا به تاسیسات هستهای کشور ختم شد.
با این حال روابط ایران و ونزوئلا به گونه ایست که نباید احتمال فروش تجهیزات نظامی به این کشور را رد کرد. ایران و ونزوئلا که از زمان ریاست جمهوری هوگو چاوز و محمود احمدی نژاد روابط دوجانبه را گسترش دادند، قراردادهایی در زمینه پروژههای انرژی، کشاورزی و مالی امضا کردهاند. ایران یک کارخانه مونتاژ خودروی مشترک در غرب کاراکاس راه اندازی کرد و چندین قرارداد برای تاسیس و تعمیر پالایشگاه در ونزوئلا امضا کرده است. این روابط حتی به بازگشایی یک شعبه فروشگاه اتکا، فروشگاه زنجیرهای ارتش ایران در کاراکاس هم رسید.
سال ۱۳۹۹ خبرگزاری بلومبرگ آمریکا در گزارشی مدعی شد که دولت ونزوئلا در برابر کمک ایران به بازسازی پالایشگاههای بنزین این کشور، ۹ تن شمش طلا به ارزش ۵۰۰ میلیون دلار به ایران فرستاده است. بر اساس این گزارش، دولت مادورو که در خزانه پول نقد نداشته، از ذخائر ۷۰ تنی شمش طلا برای پرداخت اجرت بازسازی صنعت نفت ونزوئلا استفاده کرده است.
بیشتر بخوانید:
سوال اینجاست که تصمیم نظام در وضعیت حساس امروز چه خواهد بود؟ آیا اولویت با حفظ رژیم متحدان به هر قیمتی است؟
احمد سبحانی سفیر پیشین ایران در ونزوئلا در گفتوگو با رویداد ۲۴ میگوید: «هر کشوری حق دارد تسلیحات متعارف را خرید و فروش کند. اینکه ونزوئلا از ایران چنین درخواستی کرده یا نه، اطلاع دقیقی ندارم، اما میدانم هر کشوری این حق را دارد که تسلیحات متعارف را خریداری کند و اگر چنین درخواستی از ایران شود، طبق ضوابط و قوانین بینالمللی ایران حتماً میتواند پاسخ مثبت بدهد.»
سبحانی معتقد است اگر ایران به این درخواست پاسخ مثبت دهد، تبعاتی برایش نخواهد داشت. او ضمن نادیده گرفتن تجارب قبلی به ویژه در جنگ روسیه و اوکراین میگوید: «همه کشورها این حق را دارند که در چارچوب موازین بینالمللی اقدام به خرید و فروش تسلیحات متعارف کنند.»
سفیر پیشین ایران در ونزوئلا درباره سابقه همکاری نظامی دو کشور میگوید: در گذشته در برخی مانورها در ونزوئلا، قایقهای تندرو و پهپادهایی دیده شده که رسانهها غربی آنها را به ایران نسبت دادهاند. اگر چنین باشد، هیچ مغایرتی با قوانین بینالمللی ندارد.
این کارشناس با اشاره به وضعیت کنونی ونزوئلا گفت: «موضوع ونزوئلا، بحث مقاومت مردم است که باعث نگرانی و ترس کشورهای غربی و آمریکاییها میشود. اخیراً آقای ترامپ گفته که برنامهای برای حمله زمینی به ونزوئلا ندارد، اما این نوع اظهارات بعضاً نگرانکنندهتر است، چون معمولاً زمانی که تهدید میکنند، قصد اقدام ندارند و وقتی میگویند برنامهای ندارند، احتمال تحرکات غیرمنتظره بیشتر میشود.»
این دیپلمات سابق در پاسخ به پرسشی درباره احتمال واکنش آمریکا و غرب در صورت همکاری تسلیحاتی ایران و ونزوئلا (مشابه آنچه که در مورد اوکراین و روسیه رخ داد)، اظهار داشت: «آمریکاییها سالهاست از اینکه ونزوئلا در خط آنها حرکت نکرده و دوستان خودش را انتخاب کرده، ناراضیاند. اما دنیا متعلق به آمریکا نیست.»
او میگوید: «ونزوئلا کشوری مستقل است و حق دارد طبق قوانین بینالمللی اقدام کند. آمریکاییها اگر از این موضوع عصبانی شوند، به خودشان مربوط است.»
او در ادامه درباره احتمال حمله نظامی آمریکا به ونزوئلا، گفت: «احتمال وقوع حمله گسترده و تمامعیار بسیار ضعیف است. آمریکاییها آنقدر عاقل هستند که خود را وارد باتلاقی نکنند که میتواند به جنگی بیپایان و چریکی تبدیل شود. بیشتر هدف آنها از تهدید، تأثیرگذاری داخلی و گرفتن امتیاز از دولت ونزوئلاست.»
او افزود: «در حال حاضر صادرات ونزوئلا به دلایل مختلف کاهش یافته و درآمد نفتی دولت کم شده است. وقتی دولت تحت تهدید قرار میگیرد، توان خدمترسانی کاهش مییابد و این همان چیزی است که آمریکاییها میخواهند؛ یعنی فشار بر مردم و بیثباتی اقتصادی. از طرفی، با وجود تحریمها، به شرکتهای آمریکایی و اروپایی اجازه میدهند در حوزه نفت ونزوئلا فعالیت کنند؛ یعنی خود را صاحب منابع آن کشور میدانند.»
سبحانی که ظاهرا همچنان مراوداتی با ونزوئلا دارد در بخش دیگری از گفتوگو تاکید کرده که به تازگی از ونزوئلا بازگشته است. او میگوید: «مردم ونزوئلا برخلاف تصور برخی در ایران، زندگی عادی خود را دارند و نگرانی چندانی از تهدیدهای آمریکا احساس نمیکنند. من اخیراً به آنجا سفر داشتم و دیدم نگرانی در ونزوئلا بهمراتب کمتر از آن چیزی است که در ایران مطرح میشود.»
این تحلیلگر در پایان و درباره آینده تنش میان آمریکا و ونزوئلا، گفت: «پیشبینی دشوار است، اما از زمان ریاستجمهوری آقای چاوز تاکنون، آمریکاییها همواره دنبال تنشزایی در ونزوئلا بودهاند؛ از کودتا تا حمایت از رئیسجمهور غیرقانونی. اما با همه این تلاشها موفق نشدهاند و به امید خدا اینبار هم نخواهند شد.»
قرار نیس یه عده سطحی نگری سود جو با جان و مال و زندگی مردم بازی کنند.
با پول این مردم گرفتار خوش میگذرانن؟