۴۰ هزار هکتار تالاب را برای پالایشگاه خشک کردند/ تصمیمات دولت نشانه جنگ با مردم است/ مدیران پتروشیمی پروازی هستند
رویداد۲۴ زینب غبیشاوی: خوزستان این روزها در صدر اخبار روز قرار دارد، آنهم به دلیل مشکلاتی که برایش ایجاد شده است. از آتش سوزی هورالعظیم و ریزگرد گرفته تا نداشتن آب شرب و وضعیت صنایع آن همچون هفت تپه و شرکت ملی فولاد و بیکاری و... همه و همه مسائلی است که باعث شده مردم خوزستان در گرمای 60 درجه مدام یا در حال اعتصاب و تجمع باشند یا در حال ایجاد کردن حلقه انسانی برای حفاظت از آب رودهایی که در اختیار دارند.
قاسم ساعدی نماینده مردم دشت آزادگان و هویزه در یکی از همین روزهای پرالتهاب و نگران کننده مردم خوزستان، به دفتر رویداد۲۴، آمد تا با جزئیات بیشتری از مسائل و اتفاقات رخ داده در خوزستان صحبت کند. ساعدی مدیران غیرمسئول و بی تدبیر را مهمترین عامل ایجاد مشکل میداند و معتقد است مردم دیگر از وعدههای مسئولین خسته شدهاند و به دنبال یک وعده اجرایی و عملیاتی هستند.
****
امروزه خوزستان به عنوان یک استان چالش دار مطرح میشود
*در چندوقت اخیر به نظر میرسد که هیچ تصمیمی برای استان خوزستان گرفته نشده است که مردم رضایت داشته باشند، از انتقال آب و آتشسوزی هورالعظیم تا بحث ریزگردها و مشکلات شرکت هفت تپه و ... به نظر میرسد هیچ مدیریت دقیقی بر این استان نیست، ارزیابی شما در این خصوص چیست؟
استان خوزستان به معنای ایران و ایران به معنای خوزستان است. جایگاه خوزستان، جایگاهی حیاتی برای کشور دارد. خوزستان از سالهای بسیار دور هم در بخش اقتصاد و هم در بخش انرژی، همواره حرف اول را میزند. در بخش اقتصاد صنایع آن است، صنایع مادری که پیش از انقلاب و بعد از انقلاب در آنجا وجود دارند که به عنوان بزرگترین منابع درآمد صنایع مادر هستند. اما متاسفانه از نگاه بد مدیریتی کلان کشور، در شرایط خوبی قرار ندارند که به نظر میرسد یا به دلیل عملکرد سلیقهای یا به دلیل نداشتن صلاحیت و علم لازم، به این شرایط دچار شدهاند. این مسائل باعث شده استان قدرتمندی مانند خوزستان امروزه به عنوان یک استان چالشدار در کشور مطرح شود.
خوزستان در بخش کشاورزی یک قطب محسوب میشود. همه در کتاب جغرافیای مدرسه خواندهاند که «جلگه حاصلخیز خوزستان». به معنای دیگر این منطقه از وجود دو رودخانه بزرگ و پر آب ایران یعنی کرخه و کارون که از آنها به عنوان رودخانههای وحشی (یعنی پرآب) نام برده میشود، بهرهمند میشوند. این منطقه به دلیل داشتن رودهای پر آب، زمینهای حاصلخیز بسیاری دارد که برای کشاورزی مناسب است. خوز به معنای زمین محل کشت نیشکر است و اصلا نام خوزستان به دلیل داشتن زمینهای حاصلخیز است و این حاصلخیزی باعث شده بود تا اولین کشت نیشکر در خوزستان باشد. اکنون هم در فصلهای مختلف و در بازار شهرهای مختلف که نگاه کنید، میبینید بیشتر صیفیجات متعلق به خوزستان است که از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است.
متاسفانه طی سیاستهای غلط، سیاستهایی که مبتنی بر سلایق و علایق بوده، باعث شده کمر اقتصاد کشور شکسته شود و امروز شاهد تهدیدهای خارج از کشور باشیم. اگر به مسائل کلان کشور نگاه کنیم، امروز چالش آب در سراسر ایران وجود دارد و همه استانهای کشور را درگیر خود کرده است. متاسفانه در زمانهای گذشته مدیران بی کفایتی بر سرکار بودند که امروز برخی از آنها کماکان حضور دارند که نتوانستند آب کشور را خوب مدیریت کنند و همه مسائل را نادیده گرفتند و سعی کردند سلایق و علایق خود را در بحث مدیریتی وارد کنند. ما میدانیم در شهرهایی مثل یزد، کرمان، اصفهان و ... که از آب قنات استفاده میشود و شهرهای پر آبی نیستند، به طور مثال امروزه از یزد به عنوان یکی از مناطق صنعتی یاد میشود! اما چه صنعتی؟ یک صنعت آببر؛ مثل صنعت فولاد در اصفهان و... .
کلانتری رئیس سازمان محیط زیست، مدیر غیرمسئول و بی تدبیری است
آقای کلانتری که اکنون متولی و رئیس محیط زیست کشور است، در سالهای گذشته وزیر جهاد کشاورزی بود که نتوانست آبهای قنات و زیر زمینی را به خوبی مدیریت کند و آنقدر از این آبها بهرهبرداری کردند تا اینکه سفرههای زیرزمینی نشست کرد و با کمبود آب مواجه شدیم. در همین دهه فجری که گذشت، آقای جهانگیری یک کارخانه فولاد بسیار بزرگ را در کرمان و یزد افتتاح کرد. ما اکنون در بحران و یک جنگ آبی قرار داریم، در اوج چالش آبی قرار داریم اما میبینیم که افتتاحهای اینگونه صورت میگیرد.
*بیشتر مسئولیت آب کشور که با وزارت نیروست
رئیسمحیط زیست امروز مدیر غیرمسئول جهاد کشاورزی دیروز است که نتوانست آب کشور را به درستی مدیریت کند، حالا میخواهد برای محیط زیست کشور طرح و برنامه ارائه کند؟ میخواهد از حق حیات تمامی موجودات زنده کشور دفاع کند؟ اینکه در گذشته ضعف مدیریتی این مسئول برای همه ما مشخص و نمایان شده و نتوانسته با حس مسئولیت بالا برای مدیریت کشور گام بردارد، اکنون چگونه میتواند در اوج بحرانی که در آن قرار داریم، مسائل را مدیریت کند؟
توسعه پایدار چگونه معنا و تعریف میشود؟ توسعه پایدار به معنای این است که ما امروز به صورت کامل و دقیق از ظرفیتهای کشور استفاده کنیم اما حفظ حق و حقوق نسلهای آینده، زیرا آیندگان نیز حق حیات دارند و ما باید به آنها نگاه و توجه داشته باشیم. پس مشخص میشود دید فردی مانند آقای کلانتری یک دید توسعه یافته و علمی نیست.
واقعا چه عاملی وجود داشته است که فولاد مبارکه را از استان هرمزگان به اصفهان که دچار کم آبی شدید است، منتقل کنند؟ جز اینکه سلایق به کار گرفته شده است و یک وزیری خواهان خدمترسانی به استان خودش بوده است، معنای دیگری دارد؟ کدام رئیسجمهور و وزیری بر سر کار آمد و به استان خودش بیش از حد و اندازه خدمت نکرد؟ چرا برخی از صنایع باید در شهرهای بی آب و کم آب قرار بگیرد؟
* همه این مسائل به این برمیگردد که ما بعد از 40 سال ایرانشناسی انجام ندادهایم...
بله ما بعد از 40 سال نتوانستهایم ایران شناسی جامع و کاملی را صورت دهیم. من به عنوان یک نماینده و یک شهروند میگویم امروزه دچار یک خلع بزرگ برای طرح آمایش سرزمینی ایران نداریم. امروز نمیدانیم که در استانها چه صنعتی باید وجود داشته باشد یا نداشته باشد. فارغ از مسائل سیاسی صحبت میکنم و میگویم هیچ یک از مسئولینی که بر سر کار آمد، نتوانست یک طرح آمایش سرزمینی دقیقی را طراحی کند که امروز برنامههای توسعهایی ما بر اساس آن حرکت کند.
مشکلات خوزستان ناشی از بی تدبیری مدیران کلان کشوری است
*چرا از مجلس شروع نمیکنید؟
اتفاقا مجلس به دولت ماموریت داد که این کار باید صورت بگیرد. در سال جاری مجلس 27 چالش کشور را به دولت معرفی کرد که یکی از آنها آمایش سرزمینی و مدیریت آب بود. اما دولت تا کنون چه قدمی برای این مسائل برداشته است؟ من فقط این دولت را مقصر نمیدانم و همه دولتهایی که آمدند و رفتند را مقصر این مسئله میدانم.
تالابهای ایذه، شادگان، هورالعظیم به کانون ریزگردها تبدیل شده است
امروزه خوزستان قربانی سوء مدیریتها و بی تدبیری مسئولان کلان کشوری شده است. 5 میلیون انسان در خوزستان و از قومیتهای مختلف در این شرایط نامساعد نفس میکشند، قطب کشاورزی کشور اکنون به بیابان خشک، لایزرع و کانون ریزگردها تبدیل شده است. ما نفس مردم را گرفتهایم آیا این یک هنر است؟ این یکی از شاخصهای توسعهای قرن 21 است؟ ما نمیگویم آب را منتقل نکنند، آب را باید با مدیریت صحیح و حساب شده انتقال داد. سرانه حقآبههای خوزستان را بدهند و مابقی آن را حتی یک قطره هم نباید هدر برود. اینگونه نیست که ما چون میخواهیم یک کویر را آباد کنیم، یک جلگه حاصلخیز را به خاطر آن از بین ببریم. این که هنر نیست. تالابهای ایذه، شادگان، هورالعظیم امروزه به جای پر آب بودن به کانون ریزگردها تبدیل شده است. این تالابها ثبت ملی و به عنوان یک ثروت ملی محسوب میشوند، اما به دلیل تخصیص ندادن حقآبه هایشان، امروزه به شوره زار تبدیل شدهاند.
گفتند 20 درصد از حقابه تالاب هور را دادهاند، اما کذب است
در جلسه اخیر کارگروه خوزستان با وزارت نیرو، آقای جهانگیری اعلام کرد که 20 درصد از حقابه هور العظیم را دادهایم و اکنون عراق باید به تعهد خود عمل کند، اما هیچ 20 درصدی در کار نبود. من فرزند کرخه و هورالعظیم هستم و میدانم جز کرخه از جای دیگری آب به هور العظیم وارد نمیشود، چگونه میگویند 20 درصد حقابه را دادهایم؟ یعنی منظورشان این است که آب شرب، آب کشت و غیره تامین کردهاند از باقی مانده آن 20 درصد را وارد تالاب کردهاند، اگر اینگونه است پس چطور زمینهای کشت خشک شده است؟
یکی از منابع ما برای اشتغال در خوزستان و خصوصا در دشت آزدگان، پرورش و صادارت ماهی و میگو است. اما امروزه اینها یکی پس از دیگری در حال تعطیل شدن هستند و اندک آبی که امروزه به هور العظیم میرسد، زهابهای نیشکر است که ورود آن به تالاب خلاف قوانین محیط زیست است. این زهابها حاوی املاح سمی و مضر هستند و زمانی که وارد تالاب میشوند، ماهیان را از بین میبرد و پرندگان نیز دیگر در این منطقه نمیمانند. اکنون میبینیم که هر قسمت از تالاب به صورت خود به خود خشک میشود، زیرا از همین سموم و شیمیایی تغذیه میکند. زهاب یعنی مواد و املاح مضر و مسموم آن زمینی که مورد کشت واقع شده و اکنون میبینیم که این زهابها برخلاف قوانین زیست محیطی به تالاب هور وارد میشود ولی آقای کلانتری میگوید ما آب داریم! منظورتان از آب، آب زهاب است؟ شما به جای اینکه جلوی ورود این آبها را بگیرید، با افتخار میگویید که آب داریم؟ شما باید نیشکر را به میز محاکمه بکشانید که آب زهاب خود را به تالاب وارد نکند، نه اینکه خودتان هم از آن دفاع کنید و تالاب را از بین ببرید!
قلب هورالعظیم را به تاسیسات نفتی تبدیل کردند
* عکسی که از مرگ ماهیان در خوزستان منتشر شد هم مربوط به همین تالاب است؟
باید بگویم که تالاب هورالعظیم به 5 حوضچه تقسیم شده است. وزارت نفت تالاب را بهم زده است و نزدیک 40 هزار هکتار از تالاب را خشک کردند و آن را به پالایشگاه تبدیل کردند. یعنی قلب هور را تبدیل به جاده و تاسیسات نفتی کردند و بعد تالاب را 5 حوضچه تقسیم کردند و یکی از این حوضچهها که آب بیشتری دارد را برای نمایش دادند گذاشتهاند و هر زمان که مردم معترض میشوند، حوضچه شماره 5 را به آنها نشان میدهند و میگویند ببینید تالاب آب دارد. آب باید در طبیعت تالاب در گردش باشد اما این آب در این قسمت محصور و راکد است و زمانی که هوا شرجی است، بوی نامطبوع و بسیار بد این آب تا کیلومترها به مشمام میرسد. هیچ پرندهای در این قسمت نمیآید چون این آب گندیده است.
کلانتری میگفت خدارا شکر آتشسوزی هورالعظیم در ایران نیست!
امروز بیش از 70 روز از آتش سوزی هور میگذرد. آقای کلانتری با هواپیما منطقه را بررسی کرد و زمانی که برگشت گفت خدا را شاکریم آتشسوزی در بخش ایرانی هور نیست و در عراق است. 200 هزار نفر در هویزه و دشت آزادگان زندگی میکنند و در این مدت هیچ شبی نبود که سایه سنگین دود را بر روی آسمان شهر نبینند و نفسشان از حجم بالای دود به شماره نیفتد.
بیمارستانهی سوسنگرد جوابگوی بیماران نیستند و اعزامها مانند زمان جنگی است و مدام به اهواز منتقل میشوند. آنوقت آقای کلانتری رئیسسازمان محیط زیست کشور میگوید ما چه کار میتوانیم انجام دهیم، مردم ماسک بگذارند. یک مسئول در نظام جمهوری اسلامی برای دود ناشی از آتش سوزی و بوی بسیار بد آن میگوید مردم ماسک بگذارند، ما از ریزگردها و گرد و خاکها همیشه ماسک میگذاریم و تا حدی منطقی است، اما مگر میشود برای دود ماسک گذاشت؟ آیا منطقی است؟ مردم از شرایط موجود ناراضی و ناراحت هستند.
* مگر وظیفه خاموش کردن این آتش سوزی با محیط زیست است؟
بله قطعا، اصلا محیط زیست باید سازمانها و امکانات کشور را برای خاموش کردن این آتش سوزی بسیج کند. یک هلیکوپتر نمیتواند آن حجم از آتش سوزی؛ آن هم نی خشک را مهار کند.
*چرا اجازه پرواز هلکوپتر بیشتری داده نشد؟
اجازه دادند. از کنسولگری و از وزارتخارجه عراق شخصا پیگیری کردم، وزارت کشور، مسئولان استانی و ... مجوزهای لازم را صادر کردند اما امکانات جوابگوی آتشسوزی نبود. آیا مسئولان نباید از نهادهای بین المللی درخواست کمک میکردند؟ زمانی که ما امکان اطفای حریق را نداریم، چرا از دیگران درخواست کمک نداشته باشیم.
40 درصد از نهالهایی که برای کاهش ریزگردها کاشتند، خشک شده است
خوزستان مورد بی مهری قرار گرفته است، همین مردم خوزستان بودند که در 8 سال جنگ تحمیلی جلوی دشمن سینه سپر کردند. این رفتار با خوزستان انصاف نیست. بیشترین شهدای مدافع حرم از همین خوزستان است و تا همین هفته گذشته ما تشییع شهدای حرم را داشتیم. این مردم سربازان مملکت هستند و نمیدانم چرا تا این اندازه مورد بی مهری قرار گرفته اند. سال گذشته بود که رهبر انقلاب به آقای روحانی دستور دادند خوزستان را دریابید و مشکلات خوزستان را ببینید و آنها را حل کنید.
آن همه وزیر به استان آمدند تا مشکل ریزگردها را حل و فصل کنند اما نتوانستند و هیچ کاری انجام ندادند. از 700 هزار هکتار زمینی که کانون ریزگردها بود 35هزار هکتار آن را نهال کاری کردند که آن را هم چند روز گذشته که بازدید داشتم حدود 40 درصد نهالها خشک شده بود زیرا آب ندارند و آبیاری نمیشوند.
دولت از پولی که رهبر انقلاب برای ریزگردها تخصیص داده بود، استفاده نمیکند
پولهای کلانی را هزینه میکنند اما هیچ گونه مدیریتی صورت نمیگیرد. رهبر انقلاب هم مبلغی را برای حل معضل ریزگردهای خوزستان از صندوق بازنشستگی اختصاص دادند اما اکنون 6 ماه از سال میگذرد ولی دولت هیچ اقدامی برای این مسئله نکرده است و زمانی هم که میگوییم پس چه زمانی اقدام میکنید؟ میگویند در حال مطالعه هستیم. مگر سالهای گذشته مطالعه نکرده بودید؟ این مسائل همه ناشی از این است که ما هیچ مدیریت و شناختی نسبت به مسائل کشورمان نداریم.
یک ششم هورالعظیم تاکنون در آتش سوخته است
* بحث هورالعظیم همچنان ناتمام ماند، آیا این تالاب کماکان باید در آتش بسوزد؟
منطقه ای که قابل سوختن است نزدیک به 300 هزار هکتار است که اکنون 50 هزار هکتار از آن سوخته است. مدیریت بحران خوزستان اعلام کرده است که ما هیچ راهکار دیگری نداریم جز اینکه آب را در تالاب رها کنیم تا قسمت زیرین نیها آب دار شود تا جلوی آتشسوزی بیشتر را بگیرد. این طرح را به سازمانهای مربوطه فرستادند و حتی آقای کلانتری هم از منطقه بازدید کرد و گفت بله راهکار دیگری جز این وجود ندارد و باید آب را به سمت تالاب رها سازی کنیم اما تا به همین لحظه هیچ اقدامی صورت نگرفته است.
چون تاسیسات نفتی زیر آب میرود، آتش هورالعظیم را خاموش نمیکنند
نمیدانم استدالال مسئولان برای خاموش نکردن آتش سوزی چیست. یکی از دلایلشان اما این است که ممکن است تاسیسات نفتی به زیر آب برود که من میگویم به جهنم، آیا تاسیسات نفتی مهم است یا جان و نفس مردم؟ نفت از جان انسانها مهمتر است؟
شاید هم زور وزارت نیرو بر محیط زیست میچربد اما باید گفت ایا این افراد نمیخواهند در پیشگاه خداود جوابگو باشند؟ میخواهند بگویند از ترس زنگنه رویه درست را انتخاب نکردیم؟ ما نفت را بهرهبرداری میکنیم تا به شهروندانمان رسیدگی کنیم نه اینکه جان انسانهایمان را به خاطر نفت فدا کنیم. من با زنگنه صحبت کردم و قسم میخورد که مشکلی در هور نداریم و این وظیفه وزارت نیرو است که آب را در تالاب رهاسازی کند. استیضاح وزیر نیرو نیز به همین مسئله برمیگردد یعنی سوءمدیریتها.
چرا برای خاموش کردن آتش تالاب هور باید منتظر عراقیها بمانیم؟
*استدلال و دلیلشان برای این تاخیر چیست؟
به ما گفتند که درخواست کمک از عراق کردهایم و منتظریم از آن سمت کمک کنند، اصلا چرا باید منتظر بمانیم که عراق در این مسئله کمک کند آیا امکانات عراق بیشتر از ما است؟ اصلا فرض را بر این بگیریم عراق نمیخواهد به ما کمک کند، آیا باید دست روی دست بگذاریم تا هور بیش از پیش در آتش بسوزد؟ خب میتوانیم به مراجع بین المللی شکایت کنیم و آنها را به پای میز محاکمه بکشانیم...
* اصلا همین شکایت کردن حداقل سه ماه به طول میانجامد...
قبول اما مردم متوجه میشوند که ما دست روی دست نگذاشته ایم و از هر راهی برای خاموشی این آتشسوزی اقدام کردهایم. طبیعی است که در این شرایط مردم ناراحت و ناراضی میشوند. در این شرایط ما میگوییم که شکایت کردیم و اصلا طرف عراقی حاضر به همکاری نیست، هرچند که مردم فهم و شعور دارند و متوجه میشوند که طرف عراقی همواره کمک کرده است و همیشه همراه بوده است.
برنامههای دولت نشانه جنگ با مردم است
*ایران پول غرامتی که باید از عراق بگیرد را دریافت نمیکند، بعد میتواند برود علیه ایران در دادگاه شکایت کند!
یعنی مردم باید قربانی این سیاستها شوند؟ نمیشود که مردم را در سختی بگذاریم. من کاری به سیاست خارجی ندارم. من میخواهم حق حیات خودم و همشهریانم تامین شود. مردم اقتدار ملی میخواهند اما به دنبال سیاست نیستند و حق زندگی میخواهند. مردم نیازمند توجه بیشتری هستند.
امروزه نخیلات شادگان و خرمشهر و به طور کلی خوزستان تلف شده است، ما هوا، آب، کشاورزی، اشتغال بومی و ... را از مردم خوزستان گرفتیم و تنها معیشت آنها همین نخیلات است که آن را هم از مردم گرفتهایم. مردم میگویند زندگی و آب شرب و کشاورزی ما را تامین کنید، بعد از آن هرچه آب باقی ماند را ببرید نوش جانتان فقط قبل از آن آب ما را تامین کنید. امروز میبینیم که تلفات نخل خرمشهر، آبادان و شادگان که ناشی از بی آبی است، بالاتر از تلفات ناشی از 8 سال جنگ تحمیلی است. خوب این نشانه جنگ با مردم است و من به عنوان نماینده مردم دیگر نمیتوانم پاسخگوی آنها باشم زیرا حرف حق میزنند.
هیچ صنعتی را در خوزستان باقی نگذاشتند
به عنوان نماینده مجلس این سوال را از مسئولان دارم که طرح نیشکر که نزدیک 30 سال است که آن را راه اندازی کردهاید و خانوارهای بسیاری از آن امرار معاش میکنند و از همه کجای کشور در این منطقه به عنوان کارگر نیشکر مشغول به کار هستند، چرا به اینجا رسید؟
اکنون شما نیشکر اهواز، صنایع فولاد، هفت تپه و ... را ببینید که به چه روزی افتادهاند، هیچ صنعتی را در خوزستان باقی نگذاشتهاند و همه انها از بین رفتهاند. مسئولان بگویند چه مشکلی از خوزستان را حل کردهاند، لطفا آدرس آن را به ماهم بدهند.
اینکه آقای کلانتری اعلام کرده است که آتش سوزی هور العظیم عمدی و از سوی عراقیها است باید حتما سندیت خود در رابطه با این حرف را ارائه کند. جالب نیست که از خودمان سلب مسئولیت کنیم و مسئولیت را بر گردن دیگران بیاندازیم.
*شما اعلام کرده بودید که اگر شرایط به همین منوال پیش برود، پشت پرده را رسانهای خواهید کرد، میخواهم بدانم دیگر قرار است چه اتفاقی بیفتد که شما اتفاقات پشت پرده را رسانهای کنید؟
در خصوص تالاب هورالعظیم باید خدمتتان عرض کنم که برخی از دوستان مسئول میگویند که آتش سوزی عمدی است اما من میگویم که اصلا مهم نیست که این آتش سوزی عمدی است یا سهوی، ما میگوییم مشکل را حل کنید، نهادهای مربوطه باید عمدی یا سهوی بودن مسئله را تشخیص دهند و من به عنوان شهروند و نماینده به دنبال حل مسئله و تنفس مردم هستم.
ما معتقدیم عرصه زندگی برای مردم خوزستان در این روزها بسیار تنگ شده است و مردم دیگر تحمل ندارند. مردم از وعده و وعید خسته شدهاند. ما امروز اقدام عملی از دولت میخواهیم و اگر میتواند بیاید و درد مردم را درک کند و برای خوزستان یک اقدام عملی انجام دهند، مگر نه مردم دیگر حتی ابراز همدردی هم نمیخواهند. رئیس جمهور به خوزستان آمد و گفت مردم این منطقه مورد غضب قرار گرفته اند، مردم مورد غضب خداوند قرار نگرفتهاند مورد غضب مسئولان قرار گرفتهاند.
مردم از وعده وعید خسته و ناراضی هستند
دولت کدام طرح را برای خوزستان ارائه کرد و مجلس نپذیرفت؟ مجلس بیشترین همراهی را با دولت دارد اما نمیدانم چرا اقدام عملی از سوی دولت برای خوزستان صورت نمیگیرد. در هفته گذشته در مجلس اقای لاریجانی به اقای ارکانیان گفتند که شما برای حل مشکل خوزستان از جمله سد گتوند چه کردید؟ زمانی که اردکانیان در دوران آقای بیطرف معاون وزیر نیرو بودند همزمان با احداث این سد بوده است. این یک مطالعه غیرکارشناسی در دوران ایشان بوده است که اکنون مشکلات آن مشخص و نمایان شده است.
امروزه در دشت آزادگان و ماهشهر یعنی قطی پتروشیمی کشور حدود17 هزار جوان تحصیلکرده بیکار وجود دارد، آیا این حق ملت و مردم این منطقه است؟ مردم خسته و ناراضی هستند.
*آقای ساعدی چندی قبل صحبت از این بود که بخشی از درآمد نفتی به خوزستان برسد، آیا این طرح محقق شد؟
این سهم قرار بود سه درصد باشد، که 2 درصد از آن قرار بود برای مناطق محروم کل کشور و یک درصد از آن برای مناطق نفت خیز کشور باشد. من سال گذشته با آقای نوبخت صحبت کردم و حساب کتاب کردیم و مصوب شد که حق خوزستان از سهم 3 درصد این میزان است و برنامههای توسعه و عمران کشور فلان میزان، زمانی که ابلاغ بودجه کردند، در تامین دیدیم که قسمت اعظم بودجه نفت را ندادهاند و زمانی که علت آن را پرسیدیم، گفتند بودجه استان خوزستان بیشتر است و ضریب اعتبارات آن بیشتر میشود، خوب طبیعی است که بله باید هم بیشتر شود، محرومیت استان بسیار بالاست اجازه دهید شرایط استان را به حد معقولی برسانیم! بعد از جلسات متعدد اعلام کردند که بله یک اشتباه در این زمینه رخ داده است. سالهای گذشته نیز همین برنامه بود و میگفتند اشتباه شده است و ما در سالهای آتی آن را جبران میکنیم اما هیچگاه این اتفاق رخ نمیداد. صراحتا میگویم این سهم نفتی هیچ تغییری در حال خوزستان ایجاد نکرده است و شرایط کماکان همانگونه سراسر محرومیت است. در حالی که 80 درصد از توسعه کشور و اقتصاد ایران از خوزستان است اما محرومیت خوزستان را فراگرفته است.
مدیران پتروشیمی همگی پروازی هستند
اگر نگاه کنید متوجه میشوید که امروز مدیران کلان پتروشیمیهای استان همگی پروازی هستند، مردم را قابل نمیدانند که بخواهند در میان مردم زندگی کنند، بله خوزستان آب و هوای خوبی ندارد و نمیتوانند زن و بچه خود را به اینجا بیاورند، طبیعتا در این شرایط مدیران هم باید وسایلشان را جمع کنند و بروند. خوزستان نیازمند مدیری است که از جنس خودشان باشد و محرومیت و شرایط سخت را از نزدیک لمس کند.
*یکی از مشکلات دیگر خوزستان نیشکر هفت تپه است، با توجه به اینکه شما رئیس مجمع نمایندگان استان هستید، آخرین وضعیت این منطقه چگونه است؟ شرکت را خصوصی سازی کردند اما اکنون با مشکلات بسیاری روبه شده است و همین چندروز قبل بود که اعتصاب کارگران این شرکت تمام شد، در جریان ادغام و اعتراضات این شرکت هستید؟
کشور در بخش خصوصی سازی متاسفانه عملکرد خوبی نداشته است در صورتی که بخش خصوصی را باید تقویت و گسترش داد. سیاست بخش خصوصی تعریف شده است، نمیشود که ما هم خصوصی سازی کنیم، هم سلایقمان را اعمال کنیم، هم سیاستهای ما اجرایی شود و ... اینکه دیگر خصوصی سازی نیست.
کارگران هفت تپه مطالبات به حقی دارند و خواهان احقاق حقوق خودشان هستند و تاکنون اعتصابات و اعتراضات بسیاری را انجام داده اند تا به حق خودشان برسند. آمدند خصوصیسازی کردند، زمینها را فروختند، یک فرد مالکی آمد تشکیلات را جمع آوری کرد اما به یکباره نتواسنت شرایط را به درستی پیش ببرد، آیا این به معنای خصوصیسازی است؟ این کارخانه اصلا چگونه واگذار شده آیا شرایط واگذاری آن به درستی صورت گرفته است؟ اگر این واگذاری شاخصهای لازم را ندارد اصلا چرا اجازه این واگذاری را دادهایم؟ واگذار کردیم که تعطیل شود و کارگران آن آواره شوند؟ امروز با یک چالش بزرگ در صنعت هفت تپه مواجه هستیم، کارگران و مدیران شرکت از این شرایط خسته شدهاند، میخواهند همانند سایر مردم زندگی کنند اما حقوقی دریافت نمیکنند و زندگیشان با چالشهای متعددی مواجه شده است. برخی از این کارگران 8 ماه الی یکسال حقوقی دریافت نمیکنند.
مشکلات یکی پس از دیگری به خوزستان تحمیل میشود
*جلسه ای برای حل این مشکل ترتیب دادهاید؟
بله جلساتی برگزار شده و قولهایی را هم دادهاند و دوستانمان در تهران اعلام کردند که در حال بررسی و حل این مشکل هستند و از آنجایی که با اقای سید راضی نوری نماینده هفت تپه و شوشتر صحبت میکردم، به نظر میرسد قرار است گامهای موثری در این زمینه بردارند.
متاسفانه ما سالها شاهد این هستیم که خوزستان هر زمان که از یک مشکلی خارج شد، سریعا دچار یک مشکل دیگر میشود و مشکلات یکی پس از دیگری به خوزستان تحمیل میشود.
اگر بناست همه تصمیمهای شرکت ملی فولاد را دادستان بگیرد، آن را به قوه قضاییه واگذار کنند!
*شرایط گروه ملی فولاد چگونه است؟
گروه ملی فولاد هم کماکان بلاتکلیف است. همکاران بارها با مسئولان مربوطه استانی و کشوری صحبت کردند اما هیچ نتیجه نداشت. 31 نفر از کارگران در اعتراضات بازداشت شدند، خوب اگر اختلاسی رخ داده است آن را پیگیری کنید و اکنون که هئیت مدیره جدید بر سرکار آمده است، روی پای خود بایستد و مسائل و مشکلاتش را حل و فصل کند. شرکت گروه ملی فولاد تا چندسال باید تحت قیمومیت قوه قضاییه باشد. اگر بنا بر این رویه است خوب تمام شرکت را به قوه قضاییه واگذار کنید تا آنها خودشان شرکت را اداره کنند.
* قوه قضاییه حاضر نیست که مسئولیت شرکت را به جای دیگری واگذار کند ...
بله و اصلا مدیریت متمرکزی اکنون وجود ندارد. ببینید در شرایط کنونی ما چقدر اختلاسگر داریم که اکثر آنها دستگیر شدهاند اما شرایط شرکت ملی فولاد همچنان روی هوا مانده است. اگر شرکت بخواهد به کارگرانش حقوق پرداخت کند قوه قضاییه باید امضا کند و همینطور به ترتیب هرکار و اقدامی که بخواهند انجام دهند باید رضایت و اجازه دیگران را کسب کنند، طبیعتا با این رویه که نمیشود کار را پیش برد. اگر افراد ناسالم و اختلاس گر و ... بر سرکار هستند همه آنها را کنار بزنید و افراد جدید را بیاورید تا کار عقب نماند.
مشکلات خوزستان به دلیل بی تدبیری مسئولان کلان کشوری است
*با مسئولان قوه قضاییه در این خصوص صحبتی انجام دادهاید؟
بله صحبت کردهایم و جلساتی را هم با مسئولان استانی و کشوری برگزار کردیم اما مشکل از خوزستان و مسئولان استانی نیست، مشکل از ردههای بالاتر است. مشکلاتی که خوزستان را درگیر کرده است استانی و داخلی نیست، بلکه ناشی از سوء مدیریت و سوء تدبیر مدیران کلان کشوری است. همه این اعتراضات، اعتصابات و نارضایتیهای مردم ناشی از همین شیوه اجرا است و مسئولان باید بپذیرند که این شیوه و رویه صحیحی نیست و باید آن را تغییر دهند.
مردم به دلیل دریافت وعده، چندروزی است که اعتراضات خودشان را متوقف کردهاند
* به اعتراضات و تجمعات اخیر خوزستان اشاره کردید و گفته میشود هرچقدر که هوا خنک تر شود این تجمعات نیز بیشتر و بیشتر میشود و مردم راحت تر به اعتراضات خودشان ادامه میدهند...
مردم خوزستان مطالبات اقتصادی و معیشتی دارند. در اوج گرمای تابستان کارگران هفت تپه و سایر کارگران شرکتها و کارخانههای دیگر استان راهپیمایی و تجمع داشتند. مردم خوزستان مردم صبوری هستند و به وعدههای مسئولان چشم امید میبندند و همیشه در انتظار هستند و هر زمان که دچار مشکل شدند، صراحتا مطالبات خود را اعلام میکنند و اگر میبینید چندروزی است که اعتراضاتی را نداریم، به دلیل این است که از مسئولان وعدههایی را برای حل مشکلات دریافت کردهاند. امروزه اگر در سراسر کشور نارضایتی و اعتراضات گسترده داریم، بخش اعظم آن به دلیل مطالبات به حق مردم است.
بخواهم باز هم به مشکلات خوزستان اشاره کنم باید بگویم همین قطعیهای برق آسیبها و خسارتهای بسیاری را به مردم وارد کرد. هفته ای حداقل دوروز تمامی ادارات و شرکتهای خوزستان تعطیل میشد و ضررهای بسیاری وارد شد. همه این مسائل به معنای وارد کردن ضربه مهلک به کمر اقتصاد است.
*تصمیم عاجل برای اینکه امضاهایتان را از استیضاح وزیر نیرو پس گرفتید چه بود؟
مصوباتی را در هفته گذشته داشتیم که از دلایل مهم توقف این مسئله بود. ابتدا رها سازی آب در کارون و احیای نخیلات شادگان، آبادان و خرمشهر، مصوبه دوم این بود طرح سدسازی در پایین دست کارون که استارت آن زده شده بود اما اقدام جدیدی صورت نگرفته بود، سریعا به پایان برسد تا آب شیرین به مردم برسد و از ورود آب شور به کارون جلوگیری شود. مصوبه سوم این بود که سد گتوند را به صورت تدریجی خالی کنند و مصوبه چهارم ابن بود که سریعا به تالاب هور برسند و آتش را با استفاده از همه ابزارها خاموش کنند. در همین راستا فعلا امضاها برای استیضاح وزیر را تحویل ندادهایم و امیدواریم در این مدت مصوبات اجرایی و رهاسازی آب در تالاب صورت بگیرد.
کانال آبرسانی غدیر 2 روز کار میکند 4 روز تعطیل است
* سرانجام طرح الغدیر چه شد؟
این طرح، طرح بسیار خوب و مبارکی است اما به علت عدم پایداری آب، نتوانست نیاز مردم را تامین کند. اکنون دوسال است که آب حوزه انتخابیه من به طرح الغدیر متصل است و متاسفانه دوروز کار میکند و 4 روز تعطیل است. کانال انتقال آب از سد کرخه به ام الدبس دشت آزاداگان یک کانال روباز است که با فلسفه و هدف ابیاری شبکه کشاورزی احداث شده است اما آن را به آب شرب تبدیل کردند و گفتند این کانال فعلا آب شرب را تامین کند تا در آینده ببینیم چه تصمیمی برای آن باید بگیریم.
این کانال برخی از مواقع شکاف برمیدارد، برخی از مواقع توسط کشاورزان شکسته میشود زیرا کشاورزان عصبانی میشوند از اینکه آب در کنارشان است اما نمیتوانند از آن استفاده کنند و زمینهایشان هم خشک است. هر چندوقت یکبار آب را قطع میکنند و این کانال را ترمیم و بر اساس نقشههای مهندسی آن را بتونریزی میکنند و بعد از یک هفته که این ترمیمها خشک شد، بار دیگر آب را روشن میکنند، خوب این که نشد طرح الغدیر! ما در تامین آب شهرها هم دچار مشکل هستیم چه رسد به آب روستاها. نمیشود که با کانال آب کشاورزی آب شرب مردم را تامین کرد، این یک طرح فشل است و اعلام کردهاند که از سد دز قرار است لوله کشی انجام دهند و آب مردم را تامین کنند.
انتقال آب به عراق را تایید نمیکنم
*یکی از مسائل و سوالاتی که پیش آمده بود، بحث انتقال آب به عراق بود، جزئیات و صحت و سقم این مسئله چه بود؟
به عنوان یک خوزستانی و به عنوان یک نماینده اصلا چنین موضوعی را به چشم ندیدم و اصلا این را تایید نمیکنم. من بارها اعلام کردم که آدرس این لولهای که آب را به عراق منتقل میکند را به من بدهید تا من هم این را ببینم اما تاکنون هیچ اقدامی صورت نگرفته است.
آب قم را از سد دز تامین میکنند
*اکنون چند تونل انتقال آب از خوزستان به شهرهای دیگر وجود دارد؟
9تونل وجود دارد که حدود7 تا از این تونلها فعال است و فقط به برخی از شهرهای مرکزی آب انتقال داده میشود البته فکر میکنم از سد دز به قم هم آب منتقل میشود ولی آب استانهایی مانند اصفهان و یزد را از کارون تامین میکنند. طبیعتا این باعث نارضایتی و ناراحتی مردم میشود زیرا اساسی ترین و ابتدایی ترین مسئله خودشن هنوز حل نشده است اما آبشان را به شهرهای دیگر منتقل میکنند.