سایه شوک روانی بر سر بازار خودرو/ کارشناسان درباره کاهش قیمت خودرو چه می‌گویند؟

 

رویداد۲۴ بازار خودروی ایران هم مانند بازار‌های دیگر کشور به نتیجه انتخابات آمریکا و پیروزی «جو بایدن» واکنش نشان داد. طبق بررسی‌های رویداد‌۲۴ از آغاز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تا به این لحظه قیمت خودرو به‌ طور متوسط و با توجه به نوع خودرو بین ۱۰ تا ۳۰ درصد افت قیمت پیدا کرده است.

در میان خودرو‌های داخلی پرتیراژ شاهد افت قیمتی در حدود ۲۰ تا ۴۰ میلیون تومانی هستیم و در بازار مونتاژی‌ها نیز این افت به ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان می‌رسد، اما در خصوص خودرو‌های وارداتی افت قیمت‌ها از مرز ۴۰۰ میلیون تومان عبور کرده است؛ به‌طوری که وارداتی‌ها افت ۲۰۰ تا ۴۵۰ میلیون تومان را تجربه کردند.

فعالان بازار خودرو می‌گویند خیلی‌ها از بیم ریزش بیشتر قیمت‌ها فروشنده شده‌اند، با این حال در سمت تقاضا میل چندانی برای خرید نیست. در واقع با توجه به کاهش تورم انتظاری شهروندان و خوش‌بینی آن‌ها به بهبود اوضاع اقتصادی و افت در بازار‌های مختلف، خیلی‌ها بنا را بر تداوم ریزش قیمت گذاشته‌اند، بنابراین بازار خودرو با کمبود خریدار مواجه شده است. آنچه این روز‌ها در بازار خودرو موج می‌زند، نااطمینانی و فضای تعلیق میان متقاضیان این بازار است.

در این شرایط، اما برای خیلی‌ها سوال شده است، کف کاهش قیمت خودرو چقدر است؟ آیا افت قیمت خودرو در روز‌ها و هفته‌ها و ماه‌های آتی نیز ادامه خواهد داشت، یا به زودی روند نزولی قیمت متوقف و حتی دوباره استارت گرانی خواهد خورد؟

تحولات بازار خودرو در دو سال و نیم گذشته به وضوح نشان می‌دهد این بازار متاثر از ارز و سکه و تورم انتظاری است و هر وقت این بازار‌ها صعودی شده‌اند، خودرو صعود کرده و هر وقت رو به نزول رفتند، در مسیر افت قرار گرفته است.

علی شکوهی، کارشناس خودرو در گفتگو با رویداد‌۲۴ وابسته‌بودن بازار خودرو را یک بیماری می‌خواند و توضیح می‌دهد: اصولا بازار خودرو ما هیچ ربطی به وضعیت تولیدی داخل ایران ندارد. در حال حاضر خودور به شدت وابسته به نرخ ارز، واسطه‌گری داخلی و اخبار سیاسی داخلی و جهانی است. همین وابستگی شدید هم از صنعت خودرو ما یک صنعت بیمار ساخته است که به شدت عدم استقلال دارد. این بازار از نظر مدیریتی هم حتی وابسته به بازار‌های موازی است و در واقع بازار خودرو دنباله‌رو بازار‌های موازی مانند بازار ارز است.

او ادامه می‌دهد: بازار‌ها وابسته به عرضه و تقاضا هستند، در مورد خودرو هم همین است. ما یک افزایش قیمت خیلی شدیدی را در این بازار تا پیش از انتخابات آمریکا تجربه کرده بودیم. بخشی از این افزایش قیمت ناشی از عدم عرضه خودرو بود. از نیمه سال ۹۷ تقریبا خودرویی واردی کشور نشد یا قطره چکانی بود. در کنار این، افزایش نرخ ارز هم باعث شد خودرویی که اوایل سال ۹۷ با ۳۰۰ میلیون تومان معامله می‌شد به دو میلیارد تومان برسد. به طور متوسط از نیمه سال ۹۷ تا همین هفته پیش قیمت خودرو در بازار حدود ۶ برابر شد.

به گفته این کارشناس خودرو در وضعیت فعلی هیچ چیز تغییر نکرده، نه تحریمی برداشته شده، نه تورم پایین آمده و نه سیاست داخلی تغییر کرده است، بنابراین تنها عامل افت قیمت‌ها در یک هفته اخیر به واسطه انتخابات و بار روانی است که در کشور وجود دارد. او توضیح می‌دهد: به واسطه بار روانی حضور بایدن حدود ۳۰ درصد افت قیمت در بازار ارز اتفاق افتاده است. این ریزش به بازار خودرو هم تسری پیدا می‌کند، اما نه از نظر قیمت بلکه از نظر کاهش متقاضی برای خرید خودرو.

---

بیشتر بخوانید:در انتظار کاهش قیمت کالاهای اساسی/ ریزش قیمت در بازار ارز و سکه تداوم دارد؟

---

شکوهی درباره قیمت خودرو‌های داخلی می‌گوید: قیمت‌گذاری داخلی، چون از طریق شورای رقابت انجام می‌شود و مجوز دادند که به تناسب تورم قیمت خودرو داخلی افزایش پیدا کند، ما شاهد افزایش قیمت چند باره در خودرو‌های داخلی بوده‌ایم؛ بنابراین این کاهش قیمت یک هفته اخیر در برابر افزایش قیمت‌های ۶برابری که قبلا در این بازار شاهد بودیم، تقریبا هیچ است و اساسا این ریزش قیمت فعلی را نمی‌توانیم به منزله ارزان‌شدن قیمت خودرو برداشت کنیم. زمانی می‌توانیم بگوییم کالایی ارزان شده که بدانیم قیمت فعلی آن تثبیت‌ِشده است، اما ریزش قیمت خودرو در حال حاضر کاهش قیمت مقطعی و ناشی از شوک روانی است. در نتیجه هیچ کس نمی‌تواند ادعایی داشته باشد که ارزانی اتفاق افتاده است.

به اعتقاد فعالان بازار خودرو با توجه به شرایط کنونی این امکان وجود دارد که قیمت خودرو‌های داخلی، خارجی و مونتاژی در کوتاه‌مدت دوره زمانی (دو تا سه ماه) سیر نزولی را ثبت کند، اما برای دوره میان‌مدت و بلندمدت باید منتظر تعیین سیاست‌های پولی و مالی و مناسبات سیاسی بود.

شکوهی، این فعال بازار خودرو هم به متقاضیان خودرو توضیه می‌کنند، صبر کنند. او تاکید می‌کند: اگر متقاضیان کسانی هستند که می‌خواهند در بازار خودرو سرمایه‌گذاری کنند، من این بازار را به‌عنوان بازار سرمایه‌گذاری پیشنهاد نمی‌کنم. اما اگر کسی برای رفع نیاز و استفاده شخصی می‌خواهد خودرو بخرد، این روز‌ها روز‌های خوبی برای انجام معامله نیست. بازار خودرو آشفته است و به سمتی می‌رود که نرخ ارز طی می‌کند و آن‌طور که معلوم است احتمالا نرخ ارز به ۲۰ هزارتومان نزدیک شود. بنابراین عقلانی‌ترین کار در چنین شرایطی این است که متقاضیان خودرو صبر کنند، نرخ ارز در یک کانالی به ثبات نسبی برسد و بعد از آن اقدام به خرید و فروش کنند.