مقایسه انیمیشن دنیا و ایران
رویداد۲۴ انیمیشن دنیا و ایران ۲ تاریخچه و راه جداگانه را تاکنون تجربه کرده‌اند. با این حال انیمیشن سازی در ایران نیاز به توجه بسیار زیادی دارد. انیمیشن یا پویانمایی یکی از آن جلوه‌های هنری است که در آن می‌توانید با دستکاری و متحرک سازی عکس‌ها، یک تصویرسازی بصری جذاب را ایجاد نمایید. امروزه با پیشرفت تکنولوژی، نرم‌افزار‌های کامپیوتری مختلفی وجود دارند که توانسته‌اند در این زمینه به کار گرفته شوند. انیمیشن سازی خود به شاخه‌های مختلفی تقسیم می‌شود که از آن جمله می‌توان به انیمیشن سنتی، دو بعدی، سه بعدی، استاپ و موشن گرافیک اشاره کرد.
تاریخچه انیمیشن دنیا و ایران
اولین نوع از انیمیشن‌ها همان مدل‌های سنتی (۱ بعدی) بودند که به صورت دو بعدی نیز ساخته می‌شدند. در این حالت انسان‌ها با طراحی تک به تک فریم‌ها به صورت یک عکس، می‌توانند آن‌ها را در یک توالی قرار داده و نمایش دهند. پویانمایی در نخستین حالات خود، به نقاشی‌هایی بازمی‌گردد که در آن به حیوانات پرداخته شده اند. تاریخچه این سبک فعالیت هنری از انسان‌های نخستین وجود داشته است. جالب است بدانید اولین انیمیشن سازی بر روی سفال در شهر سوخته ایران کشف شده است.
نسل بعدی انیمیشن‌ها که با تکنیک‌های استاپ موشن و طراحی دستی ایجاد شده‌اند، از سال ۱۹۰۰ به بعد رشد کردند. تا سال ۱۹۹۰ انیمیشن‌ها به صورت دستی و یا در حالت ۲ بعدی ساخته می‌شدند. سپس با ورود اولین انیمیشن سه بعدی بلند به نام داستان اسباب بازی در سال ۱۹۹۵، بسیاری از شرکت‌ها به این نوع سبک طراحی انیمیشن رو آوردند. انیمیشن سازی در ایران از دهه ۴۰ قرن ۱۴ شمسی (۱۹۶۰ میلادی) شروع می‌شود. اولین استودیوی انیمیشن ایران در ابتدای این دهه توسط سه فرد به نام‌های جعفر تجارتچی، نصرت اله کریمی و نیز اسفندیار احمدیه ایجاد شد. با وجود یک وقفه طولانی در جنگ و انقلاب، انیمیشن‌ها به تدریج دوباره رشد کردند و این بار در قالب تولید انیمیشن‌های تلویزیونی، تبلیغاتی، جشنواره‌ای و سینمایی استفاده شدند.
مقایسه انیمیشن دنیا و ایران
حال در زمینه مقایسه انیمیشن دنیا و ایران باید به چند نکته مهم اشاره کرد:
• زمان پیدایش: انیمیشن سازی در ایران در حدود ۶۰ سال پس از آغاز این بخش هنری در جهان آغاز به کار کرده است.
• عدم آشنایی و درک انیمیشن: یکی از تفاوت‌های قابل توجه در ایران و جهان به خصوص در صنعت انیمیشن سازی، عدم آشنایی و درک جایگاه انیمیشن‌ها هستند. به طور معمول ایرانیان ترجیح می‌دهند انیمیشن‌ها را در خانه و یا از طریق تلویزیون مشاهده کنند که این باعث می‌شود عملا در سینما تجربه‌ای از آن نداشته باشند. هرچند در طول یک دهه گذشته، برنامه‌های فرهنگی کمی برای دانش آموزان در این زمینه چیده شده است تا به تماشای انیمیشن در سینما رو بیاورند.
• عدم بلوغ کافی: مورد دیگر در مقایسه انیمیشن دنیا و ایران، آن است که با وجود آثار متعددی که در سال‌های اخیر در این زمینه ارائه می‌شوند و با توجه به پیشرفت‌های صورت گرفته، اما این صنعت در ایران هنوز به بلوغی که یک انیمیشن سینمایی باکیفیت در دنیای امروزی دارد، نرسیده است.
• عقب بودن: یکی از بهترین شیوه‌هایی که می‌توانید آثار انیمیشن و میزان پیشرفت آن‌ها در کشور‌های مختلف را ارزیابی کنید، ایجاد جشنواره‌ها و اهدای جایزه است. در این خصوص بنا به گفته عضو هیات دوازدهمین جشنواره پویانمایی، آثار انیمیشن ساخته شده در ایران نسبت به کشوری مانند فرانسه از نظر تکنیکال عقب‌تر است.
علل پیشرفت انیمیشن در ایران و جهان
یکی از علل پیشرفت انیمیشن در ایران و جهان، امکان تعامل طراحان این حوزه به صورت آنلاین است. غالب فعالان این حوزه معمولا به صورت آنلاین کار می‌کنند و می‌توانند تعاملات و تجربیات خود را در فضای مجازی به اشتراک بگذارند که این امکان را می‌دهد تا همگان از آن استفاده کنند. همچنین در این حوزه خط قرمز‌هایی در بخش تولید محتوا وجود ندارد، بنابراین می‌توان گفت در این بخش مانع خاصی وجود ندارد.
زمینه فعالیت پویانمایی در دو دهه گذشته با ظهور مجموعه‌هایی مانند پهلوانان، شکرستان، فرزندان آفتاب، خداوند لک لک‌ها را دوست دارد توانست توجه بیشتری را جلب کند. چراکه با استقبال خوبی در میان مردم مواجه شد.
از سوی دیگر، تنها سفارش دهنده بزرگ این عرصه، مرکز پویانمایی صبا است که متعلق به صدا و سیما بوده و توانسته است بستری را برای رشد برخی از موضوعات فراهم سازد. بیشترین آثار برجسته ایران در این زمینه که توانسته‌اند کیفیت مطلوبی را ارائه دهند، فیلم‌های کوتاه انیمیشنی هستند که این نشان دهنده وجود پتانسیل برای پیشرفت و نیز وجود موانع مالی یا فنی برای ایجاد نمونه‌های طولانی‌تر می‌باشد. نمونه‌های موجود در این زمینه شامل تونل، عروس گمشده و رنگ عشق هستند.
بیشتر بخوانید: چرا سینمای ایران چند سال از دنیا عقب‌تر است؟
علل عقب ماندن انیمیشن در ایران
حال لازم است در زمینه عللی که می‌تواند منجر به عقب ماندن انیمیشن دنیا و ایران شود بپردازیم. در این خصوص باید گفت:
• عدم نهادینه سازی: یکی از تفاوت‌های مهم و علل عقب ماندگی انیمیشن دنیا و ایران، این است که در این زمینه، صنعت انیمیشن نهادینه سازی نشده است. نمونه آن را می‌توان به عدم آشنایی و تمایل خانواده‌ها به تماشای یک انیمیشن در سینما دانست.
• عدم داشتن رسانه: یکی از مواردی که فقدان آن می‌تواند نقش مهمی در پیشرفت انیمیشن ایران داشته باشد، داشتن رسانه است. در واقع می‌توان گفت رسانه‌ای در ایران وجود ندارد که به صورت تخصصی به این زمینه بپردازید. آثار تولید شده را نقد کرده و مشکلات و پیشرفت‌های آن را بیان کند. همین عامل می‌تواند مورد دیگری از تفاوت‌های انیمیشن دنیا و ایران باشد که پرداختن به آن می‌تواند تغییرات خوبی را ایجاد کند.
• عدم توجه: شاید بتوان مورد دیگری که باعث سرخوردگی بیشتر فعالان این حوزه و عقب ماندن انیمیشن‌ها در ایران می‌شود را عدم توجه به عوامل اجرایی دانست. حمید محمدی، سازنده انیمیشن "گذشته" در این رابطه به عدم اهمیت و دیده شدن کارگردانان انیمیشن اشاره می‌کند که به اندازه فیلم‌ها و سریال‌ها نیست.
• کمبود بودجه: کمبود بودجه و در امتداد آن کمبود سفارش‌ها در این عرصه سبب شده است تا انیمیشن دنیا و ایران از نظر پیشرفت نیز تفاوت‌هایی داشته باشند. به همین دلیل نیروی متخصص کمی در این زمینه وجود دارد. این موضوع به خصوص در زمینه استاپ موشن با عدم فراهم بودن دستگاه‌ها و امکانات مناسب همراه است.
با توجه به مشکلاتی که این مشکلات، با این حال باید گفت انیمیشن سازی در ایران در سطح تبلیغات و محتوای کودکان در ۲۵ سال اخیر رشد خوبی داشته است. با این وجود نمی‌توان آن را با پروژه‌های بزرگ جهانی به خصوص در مقایسه با سینمای ژاپن و آمریکا قابل قیاس دانست.
